Η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ, που ξεκινά σήμερα υπό την προεδρία του Προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στη διατλαντική συμμαχία, με στόχο από πλευράς του Αμερικανού Προέδρου να αποκαταστήσει τον ρόλο της, που είχε υποβιβάσει ο προκάτοχός του Ντόναλντ Τραμπ.
Ωστόσο, τα επιχειρηματικά παιχνίδια της Τουρκίας με τους Ρώσους καθώς και η έντονη αποστασιοποίηση της συμμάχου χώρας από τη Δύση δεν αφήνουν αδιάφορη την Αμερική. Κάθε άλλο... Ο Τζο Μπάιντεν έχει σκοπό να θέσει τα όριά του αλλά και να τονίσει πως το ΝΑΤΟ δεν εκβιάζεται.
Άρθρο του Bloomberg πυροδοτεί τη συνάντηση Μπάιντεν - Ερντογάν
Την πρώτη συνάντηση του Τζο Μπάιντεν με τον Ταγίπ Ερντογάν έρχεται να πυροδοτήσει ένα άρθρο του Bloomberg, το οποίο στρέφεται ξεκάθαρα εναντίον του Τούρκου Προέδρου, κατηγορώντας τον ότι έχει εγκαταλείψει τη Δύση και ότι μάλιστα έχει ταυτιστεί με συμφέροντα εχθρικά προς τη Δύση. Μάλιστα, καλεί τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν να διακόψει τις σχέσεις με την Τουρκία.
«Η Τουρκία δοκιμάζει της αντοχές των ΗΠΑ ανεβάζοντας τη ρητορική της. Ο υπουργός Εσωτερικών της Τουρκίας Σουλεϊμάν Σοϊλού έχει κατηγορήσει ανοιχτά τις ΗΠΑ ότι βρίσκονται πίσω από το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016 κατά του Ερντογάν, ενώ ισχυρίστηκε ότι η Ευρώπη το στήριξε επίσης. Τα παραπάνω υπερβαίνουν οποιαδήποτε παλαιότερη κατηγορία, κάποιες από τις οποίες έχουν εκτοξευτεί και από τον ίδιο τον Ερντογάν, ότι οι ΗΠΑ βρίσκονται στο πλευρό των πραξικοπηματιών» γράφει το Bloomberg.
«Στην πραγματικότητα, ο Μπάιντεν ήταν αντιπρόεδρος των ΗΠΑ την εποχή της απόπειρας και τότε είχε ταξιδέψει στην Τουρκία για να διαβεβαιώσει τον Ερντογάν για την αμερικανική στήριξη. Παρότι έκτοτε η Άγκυρα έχει πραγματοποιήσει εξαντλητικές έρευνες για το περιστατικό και έχει συλλάβει χιλιάδες υποτιθέμενους εμπλεκόμενους σε αυτό, δεν έχει παρουσιάσει το παραμικρό στοιχείο περί αμερικανικής ή ευρωπαϊκής εμπλοκής» αναφέρει το πρακτορείο.
Παρ' όλα αυτά, ο Ερντογάν δεν σκέφτηκε να διορθώσει τις κατηγορίες του υπουργού του, πόσο μάλλον να τον τιμωρήσει. Όσον αφορά το ΝΑΤΟ, η Τουρκία έχει αγνοήσει τις επανειλημμένες προειδοποιήσεις κατά της απόκτησης ρωσικών πυραυλικών αμυντικών συστημάτων και στην πραγματικότητα ζητά να αγοράσει ακόμη περισσότερα. Έχει κλιμακώσει τις αντιπαραθέσεις με μέλη της Συμμαχίας, την Ελλάδα (για τις έρευνες για υδρογονάνθρακες) και τη Γαλλία (για τον λιβυκό εμφύλιο). Πιο πρόσφατα, χρησιμοποίησε τη συμμετοχή της στη Συμμαχία για να προωθήσει την ατζέντα της Μόσχας, επιμένοντας το ΝΑΤΟ να περιορίσει τις επικρίσεις στη Λευκορωσία για τον εξαναγκασμό σε προσγείωση ενός αεροσκάφους και τη σύλληψη ενός αντιφρονούντος που επέβαινε σε αυτό.
Η ιδρυτική διακήρυξη του ΝATO δεν προβλέπει αποβολή μελών του, ωστόσο μπορεί να δοθεί στην Τουρκία το μήνυμα πως είναι πλέον ανεπιθύμητη. Μια καλή αρχή θα ήταν η μείωση του αποτυπώματος της συμμαχίας στο τουρκικό έδαφος, αρχίζοντας με την απόσυρση πυρηνικών όπλων και άλλων στρατηγικών πόρων.
Μεγάλη πρόκληση, λένε οι Τούρκοι
Τα τουρκικά ΜΜΕ μιλούν ξεκάθαρα για πρόκληση εκ μέρους των ΗΠΑ και ζητούν από τον Πρόεδρο της Τουρκίας, αν χρειαστεί, να φτάσουν στα άκρα.
Κατρούγκαλος για συνάντηση Μπάιντεν - Ερντογάν: Θα καθορίσει το νέο πλαίσιο των αμερικανοτουρκικών ισορροπιών
«Οι επόμενες μέρες θα είναι κρίσιμες για τον διεθνή και περιφερειακό ρόλο της Τουρκίας. Η συνάντηση Μπάιντεν - Ερντογάν θα καθορίσει το νέο πλαίσιο των αμερικανοτουρκικών ισορροπιών σε όλα τα κρίσιμα πεδία στα οποία έχει διεκδικήσει η γείτονα χώρα ενισχυμένο ρόλο (σχέσεις με Ρωσία, Λιβύη, Συρία, Αφγανιστάν, Ουκρανία, Καύκασο, Ανατολική Μεσόγειος)» τονίζει ο τομεάρχης Εξωτερικών του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Γιώργος Κατρούγκαλος σε άρθρο του στην «Καθημερινή της Κυριακής», σχολιάζοντας τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ και τις δυναμικές της.
Και συνεχίζει: «Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα αποφασίσει εάν θα προωθήσει μια θετική ευρωτουρκική ατζέντα. Οι αμερικανοτουρκικές και ευρωτουρκικές σχέσεις είναι, συνεπώς, σήμερα πιο δυναμικές και σύνθετες από ποτέ. Υπό αυτές τις συνθήκες, σε αυτό το περιβάλλον, θα είναι τεράστιο λάθος της κυβέρνησης να αντιμετωπίζει την Τουρκία με τα εργαλεία άλλων δεκαετιών. Να θεωρεί ότι είναι "απομονωμένη", να προωθεί έναν διάλογο μη-λύσης για τα μικρά, για να αποφύγει να καταπιαστεί με τον πυρήνα του ζητήματος: τις ελληνοτουρκικές, ευρωτουρκικές και αμερικανοτουρκικές σχέσεις στη διαπλοκή τους.
Θα είναι επίσης λάθος η επικείμενη συνάντηση να είναι απλώς μια επανάληψη σε ανώτερο επίπεδο της πρόσφατης επίσκεψης Τσαβούσογλου: να επιδιωχθεί μόνο η συνέχεια της αποκλιμάκωσης της έντασης, να έχουμε απλώς ένα ήσυχο καλοκαίρι.
Έτσι θα σπαταλήσουμε χωρίς κέρδος μια σημαντική συγκυρία, στην οποία ο Τούρκος Πρόεδρος πιέζεται να επιδείξει εποικοδομητική στάση αλλά και να στηρίξει την οικονομία του. Κάθε συνάντηση που πραγματοποιεί η Τουρκία με την Ελλάδα χωρίς να πιέζεται για τίποτα, αποκαθιστά την εικόνα της στη Δύση χωρίς κόστος».
«Τώρα είναι η ευκαιρία»
«Αντιθέτως, τώρα είναι η ευκαιρία να πιεστεί για έναν ουσιαστικό διάλογο (στις διερευνητικές, στα στρατιωτικά ΜΟΕ, στα ζητήματα ασφαλείας/εγγυήσεων στο Κυπριακό, στα ενεργειακά στην Ανατολική Μεσόγειο). Αν δεν επαναθεμελιωθεί ένας ουσιαστικός ελληνοτουρκικός διάλογος και δεν αναλάβει σύντομα η Τουρκία συγκεκριμένες δεσμεύσεις με ευρωπαϊκή εγγύηση, αμέσως μόλις βρει ένα νέο modus vivendi με τις ΗΠΑ και πάρει κάποια θετικά μηνύματα για την οικονομία της από τους γνωστούς Ευρωπαίους εταίρους, είτε θα επιστρέψει στη γνωστή επιθετικότητά της είτε θα επιδιώξει συμφωνίες σε βάρος μας με "πρόθυμους τρίτους" (στην Ουάσινγκτον, στο Βερολίνο ή στις Βρυξέλλες) που δεν φοβούνται τον διάλογο» αναφέρει ο κ. Κατρούγκαλος.
Συνάντηση Μητσοτάκη - Ερντογάν: Τι δήλωσε ο πρωθυπουργός
Σε δηλώσεις του προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, λίγη ώρα πριν από τη συνάντησή του με τον Πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο πρωθυπουργός χαρακτήρισε τη χώρα μας ως πυλώνα σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο:
«Η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ είναι ευκαιρία να επανεπιβεβαιώσουμε την προσήλωσή μας στις κοινές αξίες και την ενότητα της Συμμαχίας. Αντιμετωπίζουμε μια σειρά από σύνθετες προκλήσεις που απαιτούν την αναπροσαρμογή της στρατηγικής της συμμαχίας μας. Ο Covid απέδειξε πόσο ευάλωτες είναι οι κοινωνίες μας σε έναν ιό που δεν είναι καν ορατός διά γυμνού οφθαλμού.
Η κλιματική αλλαγή, εκτός από τις κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις, θα έχει σημαντικές επιπτώσεις και στα ζητήματα ασφάλειας, καθώς θα έχει επιπτώσεις στις μεταναστευτικές ροές. Και βέβαια αυταρχικά καθεστώτα θα εξακολουθούν να χρησιμοποιούν το υβριδικό τους οπλοστάσιο προκειμένου να αποδυναμώνουν τους δημοκρατικούς μας θεσμούς.
Απέναντι σε όλα αυτά, η ατζέντα του ΝΑΤΟ 20-30 έρχεται να δώσει μια σειρά από εμπεριστατωμένες απαντήσεις. Η Ελλάδα είναι μια χώρα που είναι πυλώνας σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο. Μια χώρα που μέχρι τις δύσκολες εποχές της οικονομικής κρίσης σταθερά δαπανούσε άνω του 2% του ΑΕΠ της σε αμυντικές δαπάνες. Μια χώρα που εξέρχεται ισχυρότερη από την κρίση, έρχεται να επενδύσει περισσότερους πόρους στις αμυντικές της δυνατότητες, ώστε να είναι ακόμη πιο αξιόπιστη στις υποχρεώσεις της απέναντι στη συμμαχία».