Νέα έρευνα διεξήγαγε το Κέντρο Κοινωνικής Δράσης

και Καινοτομίας - ΚΜΟΠ 

Περισσότεροι από τους μισούς εργαζόμενους στην Ελλάδα έχουν υποστεί σεξουαλική παρενόχληση στον χώρο εργασίας τους, σύμφωνα με νέα έρευνα, ενώ τα φαινόμενα αυτά σπανίως καταγγέλλονται. Πρόκειται για έρευνα που διεξήγαγε στην Ελλάδα το Κέντρο Κοινωνικής Δράσης και Καινοτομίας - ΚΜΟΠ και την οποία παρουσιάζει το ΑΠΕ - ΜΠΕ.

Σύμφωνα με την έρευνα, στην οποία συμμετείχαν 126 εργαζόμενοι, 27 εργοδότες και επτά εκπρόσωποι φορέων, οι μορφές σεξουαλικής παρενόχλησης που ασκούνται συχνότερα στον χώρο εργασίας τους αφορούν:

• σεξουαλικές προτάσεις ή αστεία που τους κάνουν να αισθάνονται προσβεβλημένοι (70,63%)
• ανεπιθύμητα σεξουαλικά υπονοούμενα (65,8%)
• συζητήσεις σχετικά με τη σεξουαλική ζωή ενός συναδέλφου (59,52%)
• σεξουαλικά σχόλια για την εμφάνιση ενός ατόμου (59,52%)

Το 2,38% των συμμετεχόντων ανέφερε ότι ο εξαναγκασμός στην πορνεία ή τη σεξουαλική εκμετάλλευση είναι διαδεδομένο φαινόμενο, ενώ το 1,59% παραδέχτηκε ότι εκδηλώνονται συχνά στον χώρο εργασίας τους σεξουαλικές επιθέσεις (βιασμοί).

Αξιοσημείωτο είναι και το γεγονός ότι σχεδόν οι μισοί από τους εργαζομένους που απάντησαν στο ερωτηματολόγιο ανέφεραν ότι συχνά ή σε καθημερινή βάση εκδηλώνεται ψυχολογική βία στον χώρο όπου εργάζονται.

Περισσότεροι από τους μισούς εργαζομένους (52,38%) παραδέχτηκαν ότι έχουν υποστεί σεξουαλική παρενόχληση κατά τη διάρκεια της επαγγελματικής τους ζωής. Επίσης, το 42,86% των ερωτηθέντων εργαζόμενων δήλωσε ότι έχει υπάρξει μάρτυρας κάποιας μορφής σεξουαλικής παρενόχλησης κατά συναδέλφων στον χώρο εργασίας. Η συντριπτική πλειονότητα των ερωτηθέντων (91,27%) διαπίστωσε ότι οι γυναίκες είναι περισσότερο εκτεθειμένες στη σεξουαλική παρενόχληση.

Την ίδια ώρα, το 39,68% του συνολικού δείγματος των εργαζομένων ανέφερε ότι δεν γνωρίζει τις διαδικασίες στις οποίες πρέπει να προβεί ένα θύμα για να αναζητήσει προστασία στην εταιρεία όπου εργάζεται, ενώ το 42,6% υπογράμμισε ότι η εταιρεία όπου εργάζεται δεν διαθέτει κανένα έγγραφο που να περιλαμβάνει ρήτρες που απαγορεύουν τη σεξουαλική παρενόχληση. Εξάλλου, οι ανώνυμες καταγγελίες δεν αποτελούν ενεργό πρακτική για το 73,2% των οργανισμών, σύμφωνα με τους ερωτηθέντες.

Από την πλευρά τους, οι εργοδότες που συμμετείχαν στην έρευνα αναγνωρίζουν στη συντριπτική πλειονότητά τους (77,78%) ότι το πρόβλημα της σεξουαλικής παρενόχλησης είναι πολύ σοβαρό, αν και το 33,33% δηλώνει ότι δεν έχουν εκδηλωθεί ποτέ περιστατικά σεξουαλικής παρενόχλησης στην εταιρεία τους και το 29,83% ότι δεν παρατηρούνται συχνά τέτοια περιστατικά.

Οι εργοδότες επισήμαναν ότι σε περίπτωση σεξουαλικής παρενόχλησης:

• ειδοποιείται ο προϊστάμενος (44,44%)
• υποβάλλονται οι καταγγελίες στο τμήμα Ανθρώπινου Δυναμικού (29,63%)
• ακολουθείται η γενική διαδικασία για την καταγγελία παραβιάσεων των εσωτερικών εργασιακών δικαιωμάτων και πειθαρχίας (22,22%) ή ακολουθείται ένα ανώνυμο σύστημα καταγγελίας (11,11%)
• ορισμένες εταιρείες διαθέτουν ειδικό πρωτόκολλο για την πρόληψη και την καταπολέμηση της σεξουαλικής παρενόχλησης (11,11%).

Εντούτοις, το 29,63% των εργοδοτών ανέφερε ότι δεν υπάρχουν ειδικές διαδικασίες υποβολής καταγγελιών στην εταιρεία τους, ενώ το 11,11% δεν γνώριζε αν υπάρχουν. Επιπλέον, περισσότεροι από τους μισούς (55,56%) ανέφεραν ότι δεν υπάρχει ειδικό σύστημα για την παρακολούθηση υποθέσεων σεξουαλικής παρενόχλησης. Σε επίπεδο πρόληψης του φαινομένου, σχεδόν οι μισοί από τους ερωτηθέντες εκπροσώπους των εργοδοτών (48,15%) σημείωσαν ότι δεν υπάρχουν μέτρα πρόληψης σε ισχύ στην εταιρεία όπου εργάζονται.

Όπως διαπιστώνεται στην έρευνα του ΚΜΟΠ, το φαινόμενο της σεξουαλικής παρενόχλησης στο εργασιακό περιβάλλον είναι ευρέως διαδεδομένο, αλλά τα καταγεγραμμένα περιστατικά σεξουαλικής παρενόχλησης είναι λιγότερα από τον πραγματικό αριθμό. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι εκπρόσωπος του Συνηγόρου του Πολίτη ανέφερε σε συνέντευξη κατά τη διάρκεια της έρευνας ότι, ενώ η Ανεξάρτητη Αρχή δέχεται περίπου 2.000 καταγγελίες κάθε χρόνο για διακρίσεις λόγω φύλου, μόνο το 1-2% των υποθέσεων αφορούν τη σεξουαλική παρενόχληση.

Τα περισσότερα από τα θύματα αποφεύγουν να καταγγείλουν το περιστατικό, επειδή φοβούνται το κοινωνικό στίγμα, την απώλεια της θέσης εργασίας τους ή πιθανές πράξεις αντεκδίκησης από τον δράστη.

Επιπλέον, η ίδια εκπρόσωπος εκτίμησε ότι το φαινόμενο φαίνεται να είναι εξίσου διαδεδομένο τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα, ωστόσο η οικονομική εξάρτηση στον ιδιωτικό τομέα θα μπορούσε να αποτελέσει πρόσθετο εμπόδιο στην καταγγελία ενός τέτοιου περιστατικού. Εκπρόσωπος της ΓΣΕΕ συμφώνησε ότι στον ιδιωτικό τομέα το θύμα είναι πιθανό να δείξει μεγαλύτερη απροθυμία να καταγγείλει το περιστατικό από φόβο μήπως χάσει τη δουλειά του. Δεν παρέλειψε, όμως, να αναφέρει ότι ο ιδιωτικός τομέας είναι καλύτερα οργανωμένος όσον αφορά τη διεκπεραίωση υποθέσεων σεξουαλικής παρενόχλησης, ενώ, αντιθέτως, στον δημόσιο τομέα οι σχετικοί μηχανισμοί είναι λιγότερο ευέλικτοι και αποτελεσματικοί.

Σε ό,τι αφορά τους κλάδους στους οποίους είναι πιθανότερο να εμφανιστούν περιστατικά σεξουαλικής παρενόχλησης, η εκπρόσωπος του Συνηγόρου διαπίστωσε ότι δεν υπάρχουν σχετικά στοιχεία, αν και έχει παρατηρηθεί ότι μεγάλος αριθμός περιστατικών σημειώνεται κυρίως σε επιχειρήσεις εστίασης και ψυχαγωγίας. Εκπρόσωπος του ΠΑΜΕ σημείωσε ότι στον ιδιωτικό τομέα τα φαινόμενα αυτά εκδηλώνονται με μεγαλύτερη συχνότητα στον τομέα του εφοδιασμού τροφίμων, π.χ. σούπερ μάρκετ.

Η νομοθεσία θεωρείται από τους φορείς σε γενικές γραμμές επαρκής. Ωστόσο, στην πράξη, ο νόμος δεν εφαρμόζεται κατά τρόπο που να βοηθά ουσιαστικά το θύμα. Οι συνδικαλιστικές οργανώσεις έχουν το νόμιμο δικαίωμα να εκπροσωπήσουν νομικά τα μέλη τους ενώπιον των Αρχών και του δικαστηρίου, παρόλο που, όπως αναφέρθηκε στις συνεντεύξεις, τα θύματα διστάζουν να ακολουθήσουν τις διαδικασίες λόγω του κόστους της διαδικασίας, του μεγάλου χρόνου που απαιτείται, της ανεπαρκούς αποζημίωσης που μπορεί να λάβουν και του φόβου για αντίποινα από τον δράστη. Όλοι οι εκπρόσωποι φορέων τόνισαν την ανάγκη για συλλογική προσέγγιση του ζητήματος της σεξουαλικής παρενόχλησης στον χώρο εργασίας εκ μέρους του κράτους, των συνδικαλιστικών οργανώσεων εργαζομένων και εργοδοτών και των ΜΚΟ.

ΠΗΓΗ: ΑΠΕ - ΜΠΕ

• Καστάνη: Τι απαντά στις κατηγορίες της Μουτίδου
• Μουτίδου για Καστάνη: «Μας είχε κάνει τη ζωή μαύρη, μας καταριόταν»
• Σοφία Μουτίδου: «Φταίω εγώ τώρα, να βγω και να πω όλα τα ονόματα των σιχαμάτων;»

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΤΟ NEWS2U ΣΤΟ INSTAGRAM