Η κακοποίηση εις βάρος των γυναικών αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά φαινόμενα κοινωνικής παθογένειας – Η Μελέκ Ιπέκ τόλμησε και σήκωσε το ανάστημά της, σκοτώνοντας τον επί σειρά ετών σύζυγό της, και συνελήφθη από τις Αρχές, δίχως να της αναγνωρίζεται το δικαίωμά της στην αυτοάμυνα
Η Μελέκ Ιπέκ πήρε τη μεγάλη απόφαση και έβαλε ένα βάναυσο τέλος στη συστηματική βία και κακοποίηση που δεχόταν από τον σύζυγό της 12 ολόκληρα χρόνια. Ο θύτης Ραμαζάν Ιπέκ έγινε θύμα ή το θύμα Μελέκ Ιπέκ έγινε θύτης και πήρε την εκδίκησή της για όλες τις χαμένες ψυχές από την ενδοοικογενειακή βία;
Της Φωτεινής Σταμογιώργου
Το ζευγάρι ζούσε στην περιοχή Döşemealtı της Αττάλειας. Ο Ραμαζάν από τα πρώτα χρόνια του έγγαμου βίου του με τη Μελέκ ξεσπούσε πάνω της όλα τα νεύρα και τον θυμό του. Η σύζυγός του υπέφερε και υπέμενε για χρόνια. Δεν μιλούσε! Δεν έκανε τίποτα. Μέχρι τώρα!
Η Μελέκ Ιπέκ σκότωσε τον άντρα της, αλλά είναι αθώα
Επί σειρά ετών, η Μελέκ σιωπούσε, από φόβο, από ενοχές, από ντροπή… κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα. Ωστόσο, πριν από λίγες ημέρες ένα ακόμη βίαιο επεισόδιο την έκανε να σηκώσει το ανάστημά της πρώτη φορά.
Ο Ραμαζάν ξέσπασε πάνω της μπροστά στις δυο τους κόρες… Την ξυλοκόπησε με την άκρη του κυνηγετικού του όπλου… Την έδεσε με χειροπέδες… Την άφησε όλο το βράδυ γυμνή στο μπάνιο… Τη βίασε επανειλημμένα… Οι ώρες περνούσαν κι εκείνος δεν σταμάτησε να την απειλεί… Έφυγε από το σπίτι, ξαναγύρισε… Και συνέχισε… Ανενόχλητος!
Κάποια στιγμή η Μελέκ κατάφερε –αν και δεμένη– να αρπάξει την καραμπίνα του, ζητώντας του να φύγει από το σπίτι. Ο Ραμαζάν τής επιτέθηκε, με αποτέλεσμα εκείνη να προβεί στη μοιραία πράξη, να πατήσει τη σκανδάλη… Και να βάλει τέλος σε αυτό το μαρτύριο και στη ζωή του άνδρα της.
Αμέσως μετά κάλεσε η ίδια την αστυνομία, η οποία και τη συνέλαβε. Η Μελέκ μπορεί να αμύνθηκε για τη ζωή της, και αυτήν των παιδιών της, αλλά συνελήφθη. Και πλέον αντιμετωπίζει κατηγορίες για ανθρωποκτονία. Θα πάει φυλακή γιατί ο θύτης όπλισε την καραμπίνα για εκείνη…
Το μήνυμά της μέσα από τη φυλακή
Ο δικηγόρος της, Αχμέτ Οναράν, που μίλησε με τη Μελέκ –η οποία βρίσκεται στη φυλακή από τις 9 Ιανουαρίου–, είπε ότι θα ενημερώσει για τα προβλήματα υγείας της πελάτισσάς του τη διεύθυνση της φυλακής.
Ο Οναράν έγραψε στο Twitter: «Είπε ότι της λείπουν πολύ οι κόρες της. Ευχαρίστησε για την υποστήριξή σας, την αλληλεγγύη και τις προσευχές σας, και ότι γνωρίζει ότι θα αποδοθεί δικαιοσύνη και ότι θα επανενωθεί με τις κόρες της. Όταν τη ρώτησα πώς περνάς εδώ, μου απάντησε: “Τουλάχιστον εδώ δεν με χτυπούν”. Με συγκλόνισε αυτό».
Μάλιστα, ο Οναράν δήλωσε πως πρόκειται να κάνουν αίτημα για την αποφυλάκισή της. Πιο συγκεκριμένα, ανέφερε: «Πιστεύω ότι η Μελέκ θα απελευθερωθεί πολύ σύντομα, όταν διαβαστεί ο φάκελός της πιο προσεκτικά, και από ανθρώπους με κατανόηση για το αίτημά της. Θέλω να ευχαριστήσω όλους/ες τους/τις δικηγόρους που είπαν ότι θα παρακολουθήσουν την υπόθεση εθελοντικά και όλους αυτούς που έδωσαν φωνή στη Μελέκ από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τις ΜΚΟ και όλες και όλους αυτούς που ασχολούνται με τον δίκαιο αγώνα της Μελέκ. Ευχαριστούμε».
«Εάν δεν τον είχε σκοτώσει, θα ήταν νεκρή τώρα»
«Εάν δεν τον είχε σκοτώσει, θα ήταν νεκρή τώρα. Έχει υποστεί σοβαρά βασανιστήρια», επισήμανε ο πρόεδρος της Ένωσης Ισότητας Φύλων, Ιλιάς Αλί Νταστάν, για την υπόθεση της Μελέκ. Και συμπλήρωσε ότι «δεν θα έπρεπε να δικάζεται, ούτε να τιμωρείται, καθώς βρισκόταν σε αυτοάμυνα».
Οργανώσεις για τα δικαιώματα –των γυναικών– αλλά και χρήστες του διαδικτύου έχουν ήδη ξεκινήσει μια τεράστια καμπάνια, συγκεντρώνοντας περισσότερες από 30.000 υπογραφές υπέρ της απελευθέρωσης της Μελέκ.
Μάλιστα, πολλοί είναι εκείνοι που υποστηρίζουν πως αν η Μελέκ ήταν άνδρας και είχε σκοτώσει τη γυναίκα του, θα ήταν ήδη ελεύθερη. Μια δήλωση που βασίζεται σε μια τραγική διαπίστωση, σύμφωνα με την οποία οι άνδρες στην Τουρκία μένουν ατιμώρητοι για πραγματικά εγκλήματα σε βάρος τόσο των γυναικών όσο και των ασθενέστερων γενικότερα. Οι πραγματικοί κακοποιητές χαίρουν ατιμωρησίας σε μια χώρα που μαστίζεται από την ενδοοικογενειακή και έμφυλη βία.
Εξάλλου, ουκ ολίγα είναι τα παραδείγματα γυναικών που κατέληξαν από τη συστηματική βία την ώρα που οι άνδρες τους την «έβγαζαν λάδι».
Και αυτό αποδεικνύεται και στατιστικά κατά κάποιον τρόπο. Αυτή την ώρα, η τουρκική Δικαιοσύνη εξαντλεί την αυστηρότητά της σε μια γυναίκα που υπέστη βασανιστήρια επί σειρά ετών, ωστόσο τα στοιχεία για την ενδοοικογενειακή βία στη χώρα σοκάρουν.
Ενδεικτικό είναι ότι, σύμφωνα με την ομοσπονδία των τουρκικών συλλόγων αρωγής γυναικών, από τις αρχές του 2020 μέχρι τον Οκτώβριο του ίδιου έτους δολοφονήθηκαν τουλάχιστον 312 γυναίκες. Στατιστικά, λοιπόν, στην Τουρκία τουλάχιστον μία γυναίκα ημερησίως χάνει τη ζωή της λόγω ενδοοικογενειακής βίας. Βέβαια, ο πραγματικός αριθμός μπορεί να διαφέρει και να είναι μεγαλύτερος, καθώς η Τουρκία δεν δημοσιοποιεί επίσημα στοιχεία.
Να σημειωθεί μάλιστα πως το υπουργείο Εσωτερικών της χώρας ανακοίνωσε τον Νοέμβριο ότι κατά τους πρώτους 10 μήνες του 2020 οι γυναικοκτονίες μειώθηκαν κατά 27%.
Η συμβολή του Ερντογάν και της πανδημίας στην επιδείνωση του φαινομένου
Ο κορονοϊός, όπως δείχνουν σχετικές έρευνες το τελευταίο διάστημα, σε συνδυασμό με τον εγκλεισμό έχει επιδεινώσει σημαντικά τα περιστατικά κακοποίησης σε βάρος των γυναικών. Επομένως, η Τουρκία δεν θα μπορούσε να ξεφύγει από αυτόν τον φαύλο κύκλο.
Παράλληλα, η επικράτηση του «Σουλτάνου» έχει φέρει ριζικές αλλαγές αναφορικά με την αντιμετώπιση και τα δικαιώματα των γυναικών. Αντί να γίνονται βήματα προόδου, η Τουρκία χάνεται ακόμη πιο βαθιά στην Ασία, απαξιώνοντας θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα και επαναφέροντας συνθήκες Μεσαίωνα στη χώρα.
Η παραβίαση της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης, μιας σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας, είναι συνεχόμενη τα τελευταία χρόνια, με τις γυναίκες, όπως η Μελέκ, να μένουν αβοήθητες, εκτεθειμένες και εγκλωβισμένες σε σπίτια γεμάτα βία, χωρίς διέξοδο.
Η Μελέκ δεν είναι η μόνη γυναίκα που η ιστορία της σοκάρει, απλώς είναι από τις λίγες που κατάφεραν να αντισταθούν και να ζήσουν. Ο Ραμαζάν φταίει, όπως και κάθε «Ραμαζάν» που αποτολμά τέτοιου είδους βίαιες πράξεις… Ο Ραμαζάν είναι εκείνος που οπλίζει τα χέρια κάθε κακοποιημένης γυναίκας που δεν αντέχει άλλο και αποζητά δικαιοσύνη.
Μια δικαιοσύνη που ακόμη και στην εσχάτη των περιπτώσεων είναι πιθανό να δικαιώσει τον βασανιστή και όχι το πραγματικό θύμα που έκανε υπομονή για χρόνια. Τελικά ποια δικαιοσύνη θέλουμε και ποια δικαιοσύνη μάς αρμόζει;