Στην πολιτική αλλά και στη ζωή όταν καλείσαι να αντιμετωπίσεις ένα πρόβλημα, πρέπει πρώτα να το ορίσεις.
Υπάρχει πρόβλημα με τη φύλαξη των ΑΕΙ; Φυσικά και υπάρχει. Τραμπουκισμοί, καταλήψεις, καταστροφές κτηρίων, εξοπλισμού, διακίνηση ναρκωτικών κ.α. Βέβαια, η ανομία στα ΑΕΙ προέρχεται από εξωπανεπιστημιακά στοιχεία αλλά δυστυχώς και από φοιτητές. Επιπλέον, η ανομία δεν περιορίζεται σε όσα αναφέρω παραπάνω, εμφανίζεται και με τη μορφή διανομής θεμάτων από τις φοιτητικές παρατάξεις καθώς και την ευνοϊκή χορήγηση μεταπτυχιακών και διδακτορικών τίτλων σε μέλη τους.
Πως επιχειρείται να λυθεί από την κυβέρνηση Μητσοτάκη το υπαρκτό αυτό πρόβλημα; Με ένα νομοσχέδιο που κινείται μεν στη σωστή κατεύθυνση είναι όμως ανεπαρκές. Το σχέδιο ασφάλειας και προστασίας των ΑΕΙ (άρθρο 12), η αντίστοιχη Μονάδα (άρθρο 14) καθώς και η Επιτροπή (άρθρο 15) είναι σημεία του νομοσχεδίου που ενισχύουν θεσμικά το αιτούμενο της ασφάλειας. Αντίθετα, η δημιουργία ειδικού τμήματος της Ελληνικής Αστυνομίας μέσα στα ΑΕΙ (Ο.Π.Π.Ι., άρθρο 18), θεωρώ πως είναι μια επιφανειακή, με συμβολικούς και επικοινωνιακούς όρους λύση. Δεν είναι μια λύση ουσίας. Για να αιτιολογήσω την άποψη μου, θα πρέπει να απαντήσω στα εξής ερωτήματα:
Είναι σωστή η επιλογή της ίδρυσης ειδικού σώματος της Ελληνικής Αστυνομίας στα ΑΕΙ;
Όχι. Σε κάθε δημόσιο και ιδιωτικό χώρο, την ευθύνη της τήρησης της ασφάλειας και της τάξης την έχει η Ελληνική Αστυνομία. Κανένας δεν έχει δικό του σώμα αστυνομίας. Φανταστείτε το αντίθετο. Όπου υπάρχει αυξημένη ανάγκη φύλαξης, αυτή ανατίθεται σε ιδιωτικές εταιρείες security. Γιατί δεν επιλέγεται αυτή η λύση; Θα πει κάποιος πως επειδή η κατάσταση έχει ξεφύγει αυτός είναι ο μόνος τρόπος. Για χάρη των επιχειρημάτων, ας το αποδεχτούμε. Ας δούμε λοιπόν, πως η κυβέρνηση του κυρίου Μητσοτάκη προχωρά στη συγκρότηση αυτού του σώματος.
Με διορισμούς ειδικών φρουρών που θα έχουν εκπαίδευση δύο μήνες. Ποιες οι συνέπειες αυτής της απόφασης: α) ο τρόπος διορισμού παρακάμπτει το ΑΣΕΠ, παρακάμπτει τις Πανελλήνιες και δημιουργεί μια στρατιά 1030 νέων ανθρώπων που μπαίνουν στο δημόσιο από το παράθυρο της ΝΔ, β) η εκπαίδευση τους είναι ελάχιστη και ο κίνδυνος συμπεριφορών μη συμβατικών με την αποστολή τους είναι αυξημένος.
Να θυμίσω πως η κυβέρνηση Μητσοτάκη είχε προσλάβει άλλους 1500 ειδικούς φρουρούς στις 22 Οκτωβρίου του 2019. Αποτέλεσμα αυτού, είναι να μειώνεται ο αριθμός των εισακτέων μέσα από τις πανελλαδικές εξετάσεις στις αστυνομικές σχολές, που διασφαλίζει την αξιοκρατία και την επαρκή επιχειρησιακή εκπαίδευση.
Θα μπορούσε να γίνει χωρίς νέες προσλήψεις ειδικών φρουρών;
Ναι. Να αξιοποιηθεί το υπάρχον δυναμικό της Ελληνικής Αστυνομίας με έλεγχο και περιορισμό/κατάργηση των αργομισθιών και ορθολογική κατανομή του προσωπικού σε δομές και υπηρεσίες.
Θα είναι αποτελεσματικοί και θα λύσουν τα φαινόμενα ανομίας στα ΑΕΙ;
Το σώμα αυτό θα συνεργάζεται με τον Πρύτανη ή τον Αντιπρύτανη που θα είναι επιφορτισμένος με τα θέματα της ασφάλειας. Άρα, θα είναι τόσο αποτελεσματικό όσο ο Πρύτανης ή ο Αντιπρύτανης. Είναι αποτελεσματικοί μέχρι σήμερα οι Πρυτάνεις; Όχι!!!
Η εύλογη ερώτηση είναι, ωραία όλα αυτά αλλά εσύ τι προτείνεις; Για να απαντήσω, θα ξεκινήσω αντίστροφα. Από τις πρυτανικές αρχές. Θα προσπαθήσω να αναδείξω και να αντιμετωπίσω την αιτία του προβλήματος.
Ο πρύτανης είναι ο ακαδημαϊκός και διοικητικός υπεύθυνος του ΑΕΙ. Αυτή τη στιγμή εξαιτίας της εκλογής του από φοιτητές (φοιτητικές παρατάξεις) και ακαδημαϊκούς (κομματικά ενταγμένα μέλη ΔΕΠ) υπάρχει ισχυρή συντεχνιακή και κομματική εξάρτηση και από τους δύο, γεγονός που τον εμποδίζει να ασκήσει τα καθήκοντα του.
Επομένως, ο Πρύτανης και οι Αντιπρυτάνεις πρέπει να ορίζονται/αξιολογούνται από ένα Αντιπροσωπευτικό Συμβούλιο Διοίκησης με κριτήρια την αντίληψη τους για τον ακαδημαϊκό χαρακτήρα του ιδρύματος και τη διοικητική τους ικανότητα και στόχο την εκπλήρωση των μεσοπρόθεσμων (π.χ. 3ετείς) και μακροπρόθεσμων (π.χ. 10ετείς) στρατηγικών στόχων του ιδρύματος, τους οποίους το ίδιο θα θέτει και επί των οποίων θα δίνεται η κρατική χρηματοδότηση. Η σύνθεση του θα διασφαλίζει την ακαδημαϊκή εκπροσώπηση, την εκπροσώπηση επιστημονικών, κοινωνικών φορέων και της τοπικής κοινωνίας, έτσι ώστε η τριτοβάθμια εκπαίδευση να εξυπηρετεί τα ευρύτερα συμφέροντα της τελευταίας.
Σπάζοντας το γόρδιο δεσμό της εξάρτησης, ο Πρύτανης λογοδοτεί για την πορεία του ιδρύματος σε αυτούς που τον επέλεξαν και αυτοί στο κράτος για να εξασφαλίσουν χρηματοδότηση βάσει των στόχων τους. Στη λογοδοσία περιλαμβάνεται και η επάρκεια του κατά την εφαρμογή των άρθρων 12, 14 και 15 του παρόντος νομοσχεδίου.
Οι φοιτητικές παρατάξεις είναι οι εκπρόσωποι του φοιτητικού κόσμου που διεκδικούν καλύτερες συνθήκες σπουδών και ακαδημαϊκών προοπτικών. Αυτή τη στιγμή είναι κομματικοί μηχανισμοί παραγωγής στελεχών και κέντρα ανομίας όπως έχει οριστεί παραπάνω.
Επομένως, τα πολιτικά κόμματα που κόπτονται για τα ΑΕΙ θα πρέπει να διαλύσουν τις κομματικές φοιτητικές τους παρατάξεις και να δημιουργηθεί ένα ενιαίο φοιτητικό ψηφοδέλτιο. Σπάζοντας το γόρδιο δεσμό της κομματικής εξάρτησης, το φοιτητικό κίνημα θα μπορέσει να υπηρετήσει όλους τους φοιτητές.
Η ακομμάτιστη διοικητική αυτοτέλεια των ΑΕΙ είναι η θεσμική απάντηση στα φαινόμενα ανομίας. Μόνο τότε οι νόμοι θα αποκτήσουν ρεαλιστικό πλαίσιο εφαρμογής. Βέβαια, μπορεί κάποιος να σκεφτεί πως, άλλο η φύλαξη των χώρων και άλλο η διοίκηση των ιδρυμάτων. Ως εκπαιδευτικός, σας βεβαιώ πως, όταν μία τάξη με κάποιο τρόπο «κρατά» τον καθηγητή αυτός δεν μπορεί να ορίσει τα όρια. Η αδυναμία μου αυτή οδηγεί σε υπέρβαση των ορίων η οποία έχει πολλές διαστάσεις: βαθμοί, απειλές, βάψιμο των τοίχων, παραβατικές συμπεριφορές κ.α.
Τέλος, πιστεύω πως υπάρχει μια μεγάλη μερίδα πολιτών που θεωρεί τις αλλαγές αυτές αναγκαίες αλλά έχει απογοητευτεί πολλαπλά από το ισχύον πολιτικό σύστημα. Στην πολιτική κίνηση Κοινωνικού Φιλελευθερισμού «εΜείς» πιστεύουμε ότι μαζί, μπορούμε να πετύχουμε τις αλλαγές που χρειάζονται.
Σακατζής Δημήτρης
Εκπαιδευτικός, Συντονιστής της πολιτικής κίνησης Κοινωνικού Φιλελευθερισμού, «εΜείς»
