Ο μικροκαμωμένος Γάλλος Yves Henri Donat Mathieu-Saint-Laurent είχε γεννηθεί σαν σήμερα στο Οράν της Αλγερίας το 1936 από εύπορους γονείς και πολύ γρήγορα έγινε ο απόλυτος θρύλος της μόδας.
Ο πατέρας του Σαρλ ήταν ασφαλιστής ενώ η μητέρα του Λουσιέν ήταν ενεργή σοσιαλίστρια. Από μικρή ακόμη ηλικία ο Yves αρεσκόταν στο να παρατηρεί και να κριτικάρει το ντύσιμο της μητέρας του, και ήταν αρκετά εκκεντρικός για τα καθιερωμένα πρότυπα.
Στον Υves δεν άρεσε ούτε το διάβασμα, ούτε τα σπορ. Μόνο η ζωγραφική. Και τα θεατρικά κοστούμια.
Στα πειράγματα των συμμαθητών του απαντούσε μέσα του με τη φράση «μια μέρα θα γίνω διάσημος». Και όντως!
Η επιτυχία είχε έρθει πολύ γρήγορα, από πολύ νωρίς
Πριν προλάβει να το καταλάβει, είδε κάποια σχέδια που έδειξε στον διευθυντή της γαλλικής Vogue να δημοσιεύονται στο μεγαλύτερο περιοδικό μόδας στον κόσμο και να γίνονται το διαβατήριό του για την άμεση πρόσληψή του στον οίκο Dior.
Ο Christian Dior ενθουσιάστηκε αμέσως με το πόσο του έμοιαζε ο μικρός και τον προσέλαβε στο ατελιέ του.
Τρία χρόνια αργότερα, ο θάνατος του Dior του δίνει τα ηνία του μεγαλύτερου άρματος της haute couture και η δουλειά που παρουσιάζει κάνει το κοινό να δακρύσει και τις παρισινές εφημερίδες να αναφωνήσουν «η γαλλική οικονομία έχει σωθεί!». Ο Yves βρέθηκε στα 21 του να «τρέχει» έναν από τους σημαντικότερους οίκους μόδας παγκοσμίως.
Η εμπειρία του στον γαλλικό στρατό στον πόλεμο της Αλγερίας θα σημάνει τον πρώτο του νευρικό κλονισμό. Δεν ήταν μόνο η φρίκη του πολέμου, ήταν κυρίως τα πάνδεινα που υπέφερε από τους υπόλοιπους Γάλλους στρατιώτες που υπό τέτοιες συνθήκες γίνονταν ιδιαίτερα σκληροί προς αυτόν τον εύθραυστο, νεαρό που ήλθε κομψός και δοξασμένος από το Παρίσι. Έτσι, όλο αυτό θα τον οδηγήσει σε ψυχιατρική κλινική και θεραπεία με ηλεκτροσόκ.
Ήταν τέτοια η χρήση ηρεμιστικών που ο Yves Saint Laurent κόντεψε να γυρίσει στη Γαλλία φυτό. Και σίγουρα ήταν ο λόγος που εθίστηκε έκτοτε στις ναρκωτικές ουσίες.
Βγαίνοντας από το νοσοκομείο έχει χάσει τη δουλειά του, έχει όμως ήδη γνωρίσει τον Pierre Berge και με τη βοήθειά του είναι έτοιμος να ξεκινήσει το δικό του οίκο μόδας. Είναι μόλις 25 ετών.
Yves Saint Laurent - Pierre Berge: Ο έρωτάς τους ήταν θυελλώδης
Το 1958 γνωρίστηκε με τον Pierre Berge, έναν ιδιαίτερο νεαρό που είχε κι αυτός έλθει στο Παρίσι από την επαρχία και είχε γνωριστεί μέσα σε ελάχιστους μήνες με τα μεγαλύτερη μυαλά της γαλλικής διανόησης, γίνει φίλος με τους περισσότερους από αυτούς και είχε ήδη αρχίσει να αναπτύσσει επιχειρηματικές δραστηριότητες, έχοντας μια τεράστια αγάπη για την τέχνη και τη μόδα.
Ο έρωτας τους υπήρξε θυελλώδης, αποφορτίζοντας τον Yves Saint Laurent από την πίεση της ξαφνικής επιτυχίας. Τα επόμενο δύο χρόνια στον οίκο Dior ήταν θριαμβευτικά.
Η συλλογή του 1960 όμως ήταν μια αποτυχία και ο Μarcel Boussac, ο ιδιοκτήτης του Οίκου Dior μετά τον θάνατο του ιδρυτή του, τα έβαλε με τον Saint Laurent.
H σχέση των δύο ανδρών πήγαινε από το κακό στο χειρότερο, καθώς έτσι κι αλλιώς ο Boussac δεν καλοέβλεπε την δύναμη που είχε πάρει τόσο γρήγορα ένας τόσο νεαρός σχεδιαστής.
Λέγεται ότι εκείνη τη χρονιά ο Boussac δεν έβαλε τα συνήθη μέσα του για να συνεχίζει να παίρνει αναβολή από τον στρατό ο Saint Laurent. Αυτό που ακολούθησε στιγμάτισε την ζωή του νεαρού σχεδιαστή για πάντα.
Ο θρίαμβος του ταλέντου
Απογοητευμένος από τους ανθρώπους, ο σπουδαίος σχεδιαστής μόδας YSL θα πέσει με τα μούτρα στη δουλειά. Η δεκαετία του '60 θα είναι γεμάτη επιτυχίες και ο Οίκος του θα καθιερωθεί ανάμεσα στους αγαπημένους παγκοσμίως.
Το 1966, μάλιστα, θα γίνει ο πρώτος στην ιστορία που θα βγάλει σειρά ρούχων pret-a-porter, ανοίγοντας την πρώτη μπουτίκ υψηλής ραπτικής με έτοιμα ενδύματα, αλλάζοντας συθέμελα την μόδα, κάνοντάς τη πια προσιτή σε πολύ περισσότερο κόσμο.
Το 1968 είναι ο πρώτος σχεδιαστής που θα χρησιμοποιήσει διάφανα υλικά για τις δημιουργίες του. Και το 1971, θα ποζάρει ο ίδιος, γυμνός, για το λανσάρισμα του δικού του αρώματος.
Σκοπός του, εξηγούσε, όταν σχεδίαζε ρούχα, δεν ήταν απλά να κάνει τις γυναίκες πιο ωραίες, αλλά να τις κάνει να νιώσουν αυτοπεποίθηση.
Κλονισμένη υγεία και «ραγισμένος έρωτας»
Οι συνεχείς επιτυχίες, όμως, και η διεθνής αναγνώριση προσθέτουν ακόμη μεγαλύτερο φόρτο εργασίας στον έτσι κι αλλιώς εργασιομανή και ευαίσθητο Yves Saint Laurent, και η σχέση του με το αλκοόλ και τα ναρκωτικά αρχίζει να γίνεται πιο έντονη. Από τα μέσα της δεκαετίας του '70 αρχίζει να αποκτά προβλήματα με την υγεία του.
Ψυχολογικά γίνεται ένα ράκος και αντιδρά προσπαθώντας να γίνει πιο εξωστρεφής. Συχνάζει σε ξέφρενα πάρτυ στης Regine στο Παρίσι και στο Studio 54 στη Νέα Υόρκη, με ακόμη μεγαλύτερη κατάχρηση ναρκωτικών και αποξενώνεται από τον πολύ ήπιο Bergé.
Το 1975 χωρίζουν σαν φίλοι. Θα μείνουν μαζί για πάντα, θα μοιράζονται το ίδιο σπίτι (και μάλιστα θα ενωθούν με τα δεσμά του PACS, λίγες ημέρες πριν τον θάνατό του), αφού ο Pierre Bergé ήταν και ο βασικός του συνεταίρος, απλά θα πάψουν να είναι ζευγάρι στο κρεβάτι.
Ό,τι τού στερείται στην ζωή, πάντως, θα συνεχίσει να τού δίνεται στις πασαρέλες ως παγκόσμια καταξίωση.
Και τα '80s θα είναι ένας συνεχής θρίαμβος για τον Οίκο YSL, ενώ τις τρεις επόμενες δεκαετίες, χάρη και στην σοφή επιλογή προσώπων (ο Tom Ford, για παράδειγμα), δεν θα πάψει ποτέ να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή.
Ο ίδιος ο Yves Saint Laurent, πάντως, θα αρχίσει να αποχωρεί σιγά σιγά από όλο και περισσότερες δραστηριότητες, λόγω της κλονισμένης υγείας του και των ψυχολογικών τραυμάτων που αδυνατεί να επουλώσει.
Το 2002 ανακοινώνει ότι αποχωρεί οριστικά από την ενεργό δράση. Καθώς μεγαλώνει και σε ηλικία, τα προβλήματά του γίνονται όλο και πιο έντονα.
«Ο Yves δεν αγαπούσε τη ζωή, δεν ήξερε να ζει» θα δήλωνε ο Μπερζέ αργότερα.
Τελικά θα φύγει από την ζωή την 1η Ιουνίου του 2008 στο Παρίσι, «χτυπημένος» από τον καρκίνο.
Έλαβε καθολική κηδεία, σαν εθνικό σύμβολο, στο Église Saint-Roch στο Παρίσι.
Οι συμμετέχοντες στην κηδεία ήταν η πρώην βασίλισσα του Ιράν, η Κατρίν Ντενέβ, ο Γάλλος πρωθυπουργός Νικολά Σαρκοζί και η γυναίκα του Κάρλα Μπρούνι.
Το σώμα του αποτεφρώθηκε και οι στάχτες του διασκορπίστηκαν στο Μαρακές, στο Μαρόκο και στον κήπο Majorelle, έναν οικισμό και βοτανικό κήπο που ανήκε στον Berge από το 1980 και επισκεπτόταν συχνά για να βρει έμπνευση και καταφύγιο.
Το Μαρόκο ήταν ο τόπος που αγαπούσε, το σπίτι του έγινε μουσείο, το όνομα του λεωφόρος, τα ρούχα του ευχές για όλες τις γυναίκες και σύμβολα αρρενωπότητας για τους άνδρες.
«Οι γυναίκες έρχονται σ' εμένα, γιατί δεν βρίσκουν πουθενά αλλού κάτι να φορέσουν», έλεγε χωρίς ίχνος μετριοφροσύνης.
Ήταν ο πρώτος που αντιμετώπισε τα ντεφιλέ σαν σόου με όλη τη σημασία της λέξης, αλλά και ο πρώτος που επεδίωξε με τόση σφοδρότητα την απομόνωση, έχοντας πραγματική ανάγκη μια ασπίδα προστασίας ανάμεσα στον εαυτό του και τον πραγματικό κόσμο.
«Δεν μπορώ να βγω έξω. Φοβάμαι τον έξω κόσμο, το δρόμο, τα πλήθη. Μόνο στο σπίτι μου αισθάνομαι άνετα, με το σκύλο, τα μολύβια και τα σχέδιά μου».
Για τον κόσμο της μόδας ο Yves Saint Laurent δεν αποτελεί απλώς μια γνωστή και αναγνωρισμένη αξία στα πλαίσια της υψηλής ραπτικής.
Οι ιδέες του όχι μόνο άλλαξαν στην ουσία τη λογική του σχεδιασμού των μοντέρνων γυναικείων ρούχων, αλλά κατόρθωσαν να επιβληθούν για μια τόσο μεγάλη σειρά ετών, ώστε σήμερα ο ίδιος να αναγνωρίζεται από πολλούς ως το μεγαλύτερο κεφάλαιο στην ιστορία της σύγχρονης γαλλικής haute couture.
«Προσπάθησα να δείξω ότι η μόδα είναι τέχνη. Γι’ αυτό ακολούθησα τη συμβουλή του δασκάλου μου, Κριστιάν Ντιόρ και το αιώνιο μάθημα της Δεσποινίδας Σανέλ. Δημιούργησα για την εποχή μου και προσπάθησα να προβλέψω τι θα φέρει το μέλλον», είπε και το έκανε
Ο Yves Saint Laurent είναι αναμφισβήτητα ο δημιουργός που έφερε την επανάσταση στον κόσμο της υψηλής ραπτικής στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα. Η μόδα του δεν είχε απλώς στιλ είχε αίτημα.
