Απρίλη ήρθε κι Απρίλη έφυγε από τούτο τον κόσμο ο Δημήτρης Μητροπάνος

Μα η φωνή του, άγια κι αιώνια, ήρθε και δεν πρόκειται να φύγει. Και στην «Εκδρομή», σε ένα από τα τελευταία του τραγούδια, σαν να έκανε έναν απολογισμό ζωής, ο ίδιος τραγούδησε λεβέντικα κι άφοβα, όπως ακριβώς έζησε...

Έτσι τον φώναζαν αγαπημένοι φίλοι, συνεργάτες αλλά και απλοί άνθρωποι, που απλώς ένιωθαν τα πάντα με τη φωνή του. Αγαπούσαν… Έκλαιγαν… Γλεντούσαν… Λυπούνταν… Τα πάντα… Σάμπως κι ο Δημήτρης Μητροπάνος τι ήταν; Ένας απλός άνθρωπος, αληθινά της διπλανής πόρτας, που σαν να έκρυβε το πρόσωπό του από τα λαμπερά φώτα της δημοσιότητας, ακόμα κι όταν έφτασε να γίνει ο ίδιος ο μεγαλύτερος Έλληνας λαϊκός τραγουδιστής.

Οι φίλοι, η παρέα, αυτό το μαγικό σιγοτραγούδισμα τη νύχτα με ένα μπουζούκι παρέα κι ένα ποτήρι κρασί, σε εκείνο το ψαροχώρι της Φωκίδας, ήταν ό,τι του άρεσε περισσότερο όταν «το 'σκαγε» από τις «καλλιτεχνικές υποχρεώσεις». Από τα Κύθηρα, που τελικά τα... βρήκαμε με όχημα τη θεία φωνή του, τη Χίο και τη Μυτιλήνη, που κάποτε κινήσαμε σε στιγμές χαράς και λύπης, ως τα Λαδάδικα και τη Θεσσαλονίκη ένα σαββατόβραδο του Απρίλη, η ζωή του Δημήτρη Μητροπάνου ήταν μια «Εκδρομή».

Μια εκδρομή που ξεκίνησε στα Τρίκαλα, στην Αγία Μονή. Καθόλου ροδοπέταλα δεν βρήκε από την πρώτη του ανάσα. Μεγάλωσε χωρίς τον πατέρα του, τον οποίο γνώρισε στα 29 του χρόνια. Μέχρι τα 16 του νόμιζε πως είχε σκοτωθεί στον εμφύλιο πόλεμο, όταν ήρθε ένα γράμμα το οποίο έλεγε πως ζει στη Ρουμανία. Ο πατέρας του καταγόταν από ένα χωριό της Καρδίτσας, το Καππά.

Πρώτα ως σερβιτόρος στην ταβέρνα του θείου του και ύστερα στις κορδέλες κοπής ξύλων. Μετά τη Γ' Γυμνασίου, το 1964, μετέβη στην Αθήνα να ζήσει με τον θείο του στην οδό Αχαρνών. Προτού τελειώσει το γυμνάσιο, άρχισε να εργάζεται ως τραγουδιστής. Χαρακτηριστικά τον φώναζαν από μικρό «βλαχάκι», λόγω και της καταγωγής του από τη Θεσσαλία.

Ο ίδιος ο Μητροπάνος έλεγε πως «ο Ζαμπέτας είναι ο μόνος άνθρωπος στο τραγούδι ο οποίος με βοήθησε χωρίς να περιμένει κάτι. Με όλους τους υπόλοιπους συνεργάτες μου κάτι πήρα και κάτι έδωσα».

Ήταν δεν ήταν 18 χρόνων όταν του γνώρισε τον μεγάλο Ζαμπέτα ο Λαμπρόπουλος της Columbia. Κι από τότε ως το τέλος, ο Δημήτρης Μητροπάνος τον μνημόνευε σαν δεύτερο πατέρα.

Οργανώθηκε στη Νεολαία των Λαμπράκηδων, καθώς είχε ήδη πολιτικοποιηθεί από νωρίς, δεχόμενος μάλιστα απειλές ότι δεν θα τον άφηναν να σπουδάσει λόγω των αριστερών του καταβολών. Άλλο κομμάτι της προσωπικότητας του Δημήτρη Μητροπάνου ήταν η αγάπη του στον Ολυμπιακό.

Το 1966 ο Μητροπάνος συναντήθηκε, τυχαία, πρώτη φόρα με τον Μίκη Θεοδωράκη και ερμήνευσε, στη θέση άλλου καλλιτέχνη που τότε ασθενούσε, μέρη από τη «Ρωμιοσύνη» και το «Άξιον εστί» σε μια σειρά συναυλιών στην Ελλάδα και την Κύπρο.

Είχε προηγηθεί η ηχογράφηση του τραγουδιού «Χαμένη Πασχαλιά» (μουσική Κουμπής - στίχοι Ιατρόπουλος), το οποίο όμως λογοκρίθηκε από τη Χούντα και δεν κυκλοφόρησε ποτέ. Σημαντική ήταν η συνεργασία του με τη δισκογραφική εταιρεία Μinos-ΕΜΙ, με την οποία έκανε μια δεύτερη μεγάλη καριέρα.

Στην πορεία που χάραξε στον δρόμο του λαϊκού έντεχνου, το 1972 υπήρξε ένας σημαντικός σταθμός: ο συνθέτης Δήμος Μούτσης και ο ποιητής - στιχουργός Μάνος Ελευθερίου κυκλοφόρησαν τον «Άγιο Φεβρουάριο», με ερμηνευτές τον Μητροπάνο και την Πετρή Σαλπέα, σηματοδοτώντας έναν σταθμό στην ελληνική μουσική. Τον Ιούλιο του 1999 ο Μητροπάνος και ο Μούτσης ξαναβρέθηκαν επί σκηνής στο Ηρώδειο με τη Δήμητρα Γαλάνη και τη σοπράνο Τζούλια Σουγλάκου, για δύο μουσικές βραδιές, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών.

Ακολούθησαν «Ο δρόμος για τα Κύθηρα» του Γιώργου Κατσαρού και «Τα συναξάρια» του Γιώργου Χατζηνάσιου, έργα υψηλής ποιότητας αλλά και μεγάλης απήχησης στην ελληνική κοινωνία.

Στη μακρόχρονη πορεία του στο ελληνικό τραγούδι, ο Δημήτρης Μητροπάνος συνεργάστηκε με τους μεγαλύτερους δημιουργούς του λαϊκού αλλά και του έντεχνου τραγουδιού. Γιώργος Ζαμπέτας, Μίκης Θεοδωράκης, Δήμος Μούτσης, Απόστολος Καλδάρας, Λάκης Παπαδόπουλος, Μάριος Τόκας, Σπύρος Παπαβασιλείου, Τάκης Μουσαφίρης («Εμείς οι δυο» κ.ά.), Χρήστος Νικολόπουλος («Πάρε αποφάσεις» σε στίχους Λευτέρη Παπαδόπουλου), Γιάννης Σπανός («Ο Μητροπάνος τραγουδάει Σπανό») ήταν οι συνθέτες με τους οποίους συνδέθηκε επαγγελματικά, χτίζοντας μια καριέρα συνυφασμένη με την ελληνική λαϊκή μουσική παράδοση, μέχρι και τα τέλη της δεκαετίας του 1980.

Η συμμετοχή του σε δίσκους των Λάκη Παπαδόπουλου (με το τραγούδι «Για να σ' εκδικηθώ») και Νίκου Πορτοκάλογλου («Κλείνω κι έρχομαι») ανέδειξε εκείνη την εποχή την ευρεία γκάμα της ερμηνείας του και προανήγγειλε μια στροφή στον τρόπο ερμηνείας του, που θα οδηγούσε σε μια σειρά από δίσκους που άλλαξαν σε μεγάλο βαθμό την έννοια του καλού σύγχρονου λαϊκού τραγουδιού.

Οι συνεργασίες με τον Μάριο Τόκα και τον Φίλιππο Γράψα («Η εθνική μας μοναξιά» το 1992 και «Παρέα μ' έναν ήλιο» το 1994) συνδύαζαν τη λαϊκή υφή και συναίσθημα με την πιο βαθιά έννοια στίχων και τη χρησιμοποίηση λέξεων πιο επιτηδευμένων. Παράλληλα, η απήχηση των τραγουδιών στην κοινωνία και η εμπορική επιτυχία ανέδειξαν αυτές τις δημιουργίες ως εργαλεία αλλά και συμπτώματα της εξέλιξης της ελληνικής κοινωνίας.

Η πολύ σημαντική συνεργασία με τον Θάνο Μικρούτσικο το 1996, στον δίσκο «Στου αιώνα την παράγκα», σε στίχους Άλκη Αλκαίου, Κώστα Λαχά, Λίνας Νικολακοπούλου και Γιώργου Κακουλίδη, αποτέλεσε στροφή του ερμηνευτή σε ακόμη πιο «έντεχνες» διαδρομές, διατηρώντας και πάλι την ταυτότητα του λαϊκού.

Ο Μητροπάνος συνέχισε στα ίδια μονοπάτια, με τραγούδια των Μικρούτσικου, Κορακάκη, Μουκίδη, Παπαδημητρίου κ.ά., στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1990 και στις αρχές του 2000. Από τις τελευταίες δουλειές του Θεσσαλού αοιδού ξεχωρίζει το «Πες μου τ' αληθινά σου», σε μουσική Στέφανου Κορκολή και στίχους Ελεάνας Βραχάλη και Νίκου Μωραΐτη, αλλά και η ζωντανή ηχογράφηση «Υπάρχει και το ζεϊμπέκικο», από το πρόγραμμα - ωδή στον εθνικό χορό της Ελλάδας, μαζί με τους Θέμη Αδαμαντίδη και Δημήτρη Μπάση, καθώς επίσης και ο δίσκος «Στη διαπασών», ο οποίος περιέχει 12 λαϊκά τραγούδια και μια μπαλάντα.

Από τα τραγούδια του δίσκου ξεχωρίζει το τραγούδι «Η εκδρομή» του Γιάννη Μηλιώκα, το οποίο γράφτηκε για την επιστροφή του ερμηνευτή στη δισκογραφία έπειτα από ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας.

Τελευταίες δισκογραφικές δουλειές του Δημήτρη Μητροπάνου ήταν η ζωντανή ηχογράφηση της συναυλίας του στο Ηρώδειο (Σεπτέμβριος 2009), αποτελούμενη από δύο CD, με τον τίτλο «Τα τραγούδια της ζωής μου», και ο δίσκος «Εδώ είμαστε», με τραγούδια του Σταμάτη Κραουνάκη, σε στίχους του ίδιου, της Λίνας Νικολακοπούλου, του Μάνου Ελευθερίου, του Λάκη Λαζόπουλου και ένα ποίημα του Κωστή Παλαμά.

Σε όλα τα χρόνια της μεγάλης του πορείας στο ελληνικό τραγούδι, ο κορυφαίος τραγουδιστής πραγματοποίησε πολυάριθμες περιοδείες στις ΗΠΑ, σε χώρες της Ασίας, στη Νότια Αφρική, τη Σουηδία, τη Γερμανία, τη Ρωσία και σε πολλές ακόμη, με μεγάλη επιτυχία.

• Σαν σήμερα πριν από οκτώ χρόνια «έφυγε» ο Μητροπάνος (pics+vid)
• Μανώλης Γλέζος: Σκέψεις για τον «Τελευταίο Παρτιζάνο», που λείπει
• Λάμπρος Κωνσταντάρας: Ο τεράστιος θεατράνθρωπος που… δραπέτευσε από στρατιωτική σχολή

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΤΟ NEWS2U ΣΤΟ INSTAGRAM