Οι καλλιτέχνες είναι εκείνοι που έχουν παραμεριστεί τελευταία

– λίγο η πανδημία, λίγο το ν/σ Λιβάνιου - πρώην Πέτσα για τα ΜΜΕ, δεν θέλει και πολύ. Τα μέλη ενός «περιθωριοποιημένου», σε καιρούς κρίσης, κλάδου αποδεικνύουν περίτρανα πως άδικα μένουν εκτός και πως εκείνοι στέκονται «βράχος» δίπλα σε όλους μας... Και ας μην τους λέμε ένα «ευχαριστώ»... φανερά!

Με αφορμή το βίντεο «Το Αμφιθέατρο του Παραλόγου», μέσω του οποίου οι καλλιτέχνες αντιστέκονται στη νομοθετική αστυνόμευση –ή, όπως αναφέρεται, «φύλαξη»– στα ΑΕΙ, ζητώντας αυτοδιοικούμενα πανεπιστήμια, και μάλιστα σωστά χρηματοδοτούμενα –όπως δηλαδή ορίζει το Σύνταγμα–, ξεκινά ένας φαύλος κύκλος και μια μεγάλη συζήτηση για το κατά πόσο εκείνοι στηρίζουν μια κοινωνία που... τους αρνείται. Και φυσικά, δεν είναι η πρώτη φορά.

Και όλα αυτά, με φόντο τον ορυμαγδό καταγγελιών και αποκαλύψεων για τον χώρο του θεάματος. Ως ένα περίτρανο παράδειγμα πως ορισμένα «ιερά τέρατα» του χώρου αμαυρώνουν μεν το καλλιτεχνικό γίγνεσθαι, αλλά υπάρχουν τόσοι και τόσοι άνθρωποι –με όλη τη σημασία και ουσία αυτής της λέξης– που στέκονταν, στέκονται και θα στέκονται στο πλευρό όλων μας.

Γιατί, ναι, μέσα από την Τέχνη και τους ανθρώπους της μπορούμε να ελπίζουμε σε ένα καλύτερο αύριο.

Γιατί, ναι, μπορεί όλα αυτά που ακούμε να είναι φρικτά και να μην τα χωράει ο ανθρώπινος νους, ωστόσο ξεκίνησε κάτι σαν εξαγνισμός, κάτι σαν ξόρκισμα του κακού, θα λέγαμε, σε μια κοινωνία τόσο καταπιεσμένη και κουρασμένη –από την πανδημία του κορονοϊού–, η οποία όμως είναι έτοιμη γι' αυτή την αλλαγή που έρχεται.

Ακόμη και αν υπάρχουν αντιπερισπασμοί στο πλάνο. Αυτοί πάντοτε θα υπάρχουν.

Ας θυμηθούμε λιγάκι λοιπόν μερικές στιγμές της ελληνικής ιστορίας, θα έλεγα, που οι καλλιτέχνες δεν σιώπησαν και δεν τα παράτησαν... για εμάς!

Ομολογουμένως, μιλάμε για μια στιγμή που κανείς δεν μπορεί να μη γνωρίζει και κανείς δεν γίνεται να αμφισβητήσει. Το πραξικόπημα των Συνταγματαρχών και η επιβολή της δικτατορίας είναι γεγονός, σε μια Ελλάδα κατατρεγμένη, με ολοφάνερες πολιτικές και κοινωνικές συγκρούσεις και «πληγές» τόσο από τον Εμφύλιο όσο και από τα χρόνια και τη αστάθεια που ακολούθησαν.

Η Ελλάδα ταλανίζεται και κάθε μορφή τέχνης ανακόπτεται, ενώ πολλά ονόματα αυτού του κλάδου φεύγουν στο εξωτερικό, εκούσια ή ακούσια. Ο ρόλος του καλλιτέχνη σε μια τέτοια κοινωνία αναθεωρείται, ανασυντάσσεται και «παγώνει», καθώς η λογοκρισία και η καταπίεση χτυπούν «κόκκινο».

Έτσι, και οι καλλιτέχνες αρχικά αντέδρασαν με σιωπή και αμηχανία. Όχι όμως για πολύ! Κι αυτό γιατί για τους καλλιτέχνες αυτή η αποχή από τα πράγματα θεωρήθηκε «ως ουτοπική στάση που δεν οδηγεί πουθενά, ενώ αντίθετα θέτει σε κίνδυνο τη φτωχή εντόπια σκηνή». Έτσι, σήκωσαν και πάλι ανάστημα.

Έπειτα από δύο χρόνια σιωπής τους, εκείνοι επέλεξαν να επανέλθουν δριμύτεροι, και μάλιστα άκρως αντιστασιακοί. Ξεκίνησε λοιπόν μια σειρά εκθέσεων με αντιστασιακά και συμβολικά μηνύματα από καλλιτέχνες εντός και εκτός συνόρων.

Ουσιαστικά, ο κάθε καλλιτέχνης, μέσα σε ένα κλίμα πολιτικού και κοινωνικού αναβρασμού, προσπαθεί πλέον να εναντιωθεί ή να κριτικάρει με τον δικό του τρόπο το καθεστώς, με τη δική του «φωνή».

Σωρεία ριζοσπαστικών ιδεολογιών πήρε «σάρκα και οστά» και βρήκε έδαφος, καθώς η δικτατορία έκανε ό,τι μπορούσε προκειμένου να καταπνίξει καθετί το ριζοσπαστικό, ενισχύοντας παράλληλα τη συσπείρωση των καλλιτεχνών εναντίον της, δημιουργώντας ένα νέο καλλιτεχνικό σκηνικό.

Εκτός από το θέατρο, το σινεμά κ.ο.κ., η Χούντα λογόκρινε και τη μουσική. Και επειδή, πολλές φορές, ο κόσμος ταυτίζεται και παίρνει φωνή μέσα από τα τραγούδια, δεν ήταν ουκ ολίγοι οι μουσικοί εκείνοι που είπαν «όχι» στον Παπαδόπουλο και εξέφρασαν τον απλό κόσμο. Χαρακτηριστική φιγούρα και σύμβολο της εποχής αποτέλεσε και ο τεράστιος μουσικοσυνθέτης Μίκης Θεοδωράκης.

Μπορεί να υπήρξαν καλλιτέχνες που τους «κατάπιε» η Χούντα, ωστόσο υπήρξαν και τόσοι άλλοι που δεν έσκυψαν το κεφάλι και δικαιώθηκαν για το σθένος και την ανδρεία τους σε εκείνους τους δύσκολους καιρούς.

Η «υπόθεση Φύσσα», η δολοφονία του δηλαδή από την εγκληματική οργάνωση Χρυσή Αυγή (από τον Γιώργο Ρουπακιά, για την ακρίβεια) το βράδυ της 17ης Σεπτεμβρίου 2013, είναι ένα ευαίσθητο θέμα που «ξύνει πληγές» και σηκώνει αντιδράσεις – και μάλιστα δικαιολογημένα.

Γιατί ο Φύσσας έζησε για όλους εμάς, τραγούδησε για όλους εμάς και «έπεσε» ξαφνικά και άδικα. Εν μέρει, βέβαια, ο χαμός του δικαιώθηκε με μια ιστορική απόφαση καταδίκης της Χρυσής Αυγής στις 7 Οκτωβρίου 2020.

Αλλά ας θυμηθούμε πως οι στίχοι του Παύλου Φύσσα θα μείνουν για πάντα και κανείς δεν θα γυρίσει να πει κουβέντα γι' αυτό. Γιατί ο Φύσσας είχε τσαγανό και τα έλεγε «έξω από τα δόντια».

Μέσω της μουσικής του μιλούσε για πρόσφυγες, μετανάστες, για τη βία του κατεστημένου, για τη δολοφονία του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου, για όλα εκείνα που πολλοί δεν μπορούσαν να αρθρώσουν ούτε μία λέξη.

Και για όλα αυτά, ο Killah P ή αλλιώς Dogo Argentino θα είναι για πάντα ο μουσικός - σύμβολο ενός αντιφασιστικού αγώνα (εντός και εκτός συνόρων) που έδωσε τη φωνή σε τόσους και τόσους που φοβούνταν. Ο Παύλος Φύσσας έγινε σύμβολο ενός ολόκληρου έθνους. Και δεν θα τον ξεχάσουμε ΠΟΤΕ!

Οι Active Member είναι ένα ελληνικό hip-hop/low bap συγκρότημα, γνωστό για την πολιτικού περιεχομένου στιχουργική του. Το συγκρότημα, το οποίο «ζει» σχεδόν 30 χρόνια, αποτελεί για αρκετούς ένα σύμβολο αέναης επανάστασης ενάντια στο κατεστημένο.

Και παρά τα διάφορα που ακούγονται για το συγκρότημα, δεν γίνεται να μην τους αναγνωρίσουμε πως έκαναν έναν αυτοπροσδιορισμό, αναδεικνύοντας την ανάγκη για αυτόνομη καλλιτεχνική έκφραση, εξομολογούμενοι την επιθυμία του κάθε καλλιτέχνη να ορίζει τα δικά του όρια μέσα από την τέχνη του.

Επιστρέφουμε ξανά στο σήμερα, όπου οι καλλιτέχνες παλεύουν ξανά για εκείνους αλλά και για εμάς. Πασχίζουν να έχουν ελευθερία λόγου και αγωνίζονται για να μπορούμε να ακούμε ό,τι θέλουμε, να γελάμε με ό,τι θέλουμε, να μην το βάζουμε κάτω και να μην ελέγχεται η κάθε μας κίνηση τόσο άκριτα και αβίαστα. Να μη γίνουμε όλοι μας «υπό» σε παράλογες απαιτήσεις και νομοθεσίες του «χθες» που πραγματώνονται σήμερα.

Γιατί η Τέχνη εξυψώνει τα ήθη και οι καλλιτέχνες έχουν τη δυναμική που όλοι χρειαζόμαστε, έχουν το κουράγιο να στηρίξουν μια κοινωνία και να πουν όλα εκείνα που εμείς δεν τολμάμε καν να ξεστομίσουμε. Εξάλλου, η λογοκρισία δεν ήταν ποτέ της μόδας και οι καλλιτέχνες το ξέρουν πολύ καλά αυτό! Σωστά;

• «Το Αμφιθέατρο του Παραλόγου»: Ηθοποιοί κατά της αστυνόμευσης στα ΑΕΙ
• Ψηφίστηκε το νομοσχέδιο για τα Πανεπιστήμια – 166 ναι, 132 όχι
• Ο καλλιτεχνικός χώρος λέει «όχι» στον τρομονόμο και τη λογοκρισία

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΤΟ NEWS2U ΣΤΟ INSTAGRAM