H τραπ μουσική που τόσο θαυμάζουμε… Ή μήπως όχι;

Η λεγόμενη «τραπ» μουσική αποτελεί τη μεγάλη τάση της εποχής. Τραγούδια αυτής της λογικής ξεπηδούν το ένα μετά το άλλο, κερδίζοντας εκατομμύρια views, κατακλύζοντας τις τάσεις και δημιουργώντας ένα νέο γίγνεσθαι στη μουσική βιομηχανία. Από πότε όμως εμείς οι Έλληνες ακούμε τραπ, γιατί ακούμε και πώς αντιλαμβανόμαστε την αυξανόμενη απήχηση αυτών των τραγουδιών; Ποια η γνώμη των ίδιων των μουσικών γι’ αυτή την τάση και πώς η τραπ καθορίζει μια ολόκληρη γενιά;

Η τραπ είναι εδώ, και χιλιάδες νέοι χορεύουν στους ρυθμούς και τα μπιτάκια της. Αβίαστα, δίχως ιδιαίτερη σκέψη ή κρίση. Από τη μια στιγμή στην άλλη η τραπ κατέκλυσε το –ελληνικό– YouTube, κατακτώντας τις κορυφαίες θέσεις στις τάσεις.

Της Φωτεινής Σταμογιώργου

Με αφορμή το No1 χιτ αυτή τη στιγμή στο ελληνικό YouTube, το νέο τραγούδι του Mad Clip «Elpida», δεν γίνεται να μην αφιερώσουμε και εμείς λίγο χρόνο σε αυτό το πρωτόγνωρο trend.

Ακούστε –υπεύθυνα– το νέο τραγούδι του Mad Clip:Τι ορίζεται ως «τραπ»;

Κατ’ αρχάς, να ξεκαθαρίσουμε πως η Ελλάδα δεν είναι η «μάνα» της τραπ μουσικής ούτε η τραπ ξεφύτρωσε ξαφνικά τα τελευταία χρόνια. Ναι μεν αποτελεί πρόσφατο φαινόμενο –τόσο παγκοσμίως όσο και στη χώρα μας–, αλλά το συγκεκριμένο μουσικό αυτό υποείδος δημιουργήθηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1990 - αρχές της δεκαετίας του 2000 από το χιπ χοπ του Νότου των ΗΠΑ.

Ο όρος «τραπ»

Αρχικά, ο όρος «τραπ» αναφερόταν στα μέρη εκείνα όπου πραγματοποιούνταν διακινήσεις ναρκωτικών. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια έχει ενσωματωθεί στην ηλεκτρονική χορευτική μουσική (EDM) από καλλιτέχνες που έχουν κάνει ρεμίξ, δημιουργώντας τραπ τραγούδια με χαρακτηριστικά που μοιάζουν περισσότερο στην EDM.

Τι χαρακτηρίζει αυτό το μουσικό υποείδος;

andras me maska clown kapelo ke logo trap

Αν ανατρέξει κανείς στις σελίδες του Google για την τραπ μουσική θα δει πως αυτή χαρακτηρίζεται «από τους απειλητικούς της στίχους και ήχο που ενσωματώνει μισές ή τριπλές διαιρέσεις του χρόνου με hi-hat, βαριά μπάσα με την ονομασία 808, που πήραν την ονομασία τους από το Roland TR-808, πολυεπίπεδα πλήκτρα, και “κινηματογραφικά” έγχορδα».

Επομένως, τα χαρακτηριστικά της τραπ μουσικής θα λέγαμε πως είναι τα ακόλουθα:
  • δυσοίωνο, θλιβερό και λιτό περιεχόμενο στίχων, που ποικίλλει ανάλογα με τον καλλιτέχνη
  • κοινές θεματικές, όπως: παρατηρήσεις για τις κακουχίες της ζωής στον δρόμο, τη φτώχεια, τη βία, σκληρές εμπειρίες στην αστική ατμόσφαιρα, ναρκωτικά, γυναίκες και τα συναφή.
Κορυφαίοι εκπρόσωποι της τραπ στην Ελλάδα
  • Mad Clip
  • SNIK
  • Sin Boy
  • Toquel
  • FY
  • YPO
  • Saske
  • Hawk & Sapranov
  • O.E.
  • Mente Fuerte
  • Light
Διαφορές τραπ - ραπ

Να αποσαφηνίσω αρχικά πως όταν λέμε τραπ εννοούμε τον παγκόσμιο όρο «new school rap» και τον ήχο που έχει εμφανιστεί μετά το 2013 στη χώρα μας. Ωστόσο, έκανε την εμφάνισή του με διαφορετική θεματολογία στα lyrics σε σχέση με το «παλιό», το flex και όλα τα κλισέ του αμερικανικού ραπ. Βέβαια, στα αυτιά πολλών τι τραπ, τι χιπ χοπ, τι ραπ, όλα ακούγονται το ίδιο. Κι ας μην είναι ταυτόσημα. Οι όροι αυτοί παρουσιάζουν μερικές διαφορές.

Χιπ χοπ, ραπ και τραπ

Από τη μια, η ραπ περιέχει ρυθμό και λυρικό λόγο, με λέξεις που επαναλαμβάνονται γρήγορα. Κατά βάση, περιλαμβάνει λεξιλόγιο του δρόμου και αργκό εκφράσεις. Στη new wave τραπ, που αποτελεί μετεξέλιξη της ραπ, όλα τα παραπάνω συνοδεύονται με mumble και flex. Από την άλλη, το χιπ χοπ είναι ένα πολιτιστικό κίνημα που ξεκίνησε από το 1970 στο οικονομικά καταπιεσμένο Μπρονξ της Νέας Υόρκης και έκτοτε αποτελεί τρόπο έκφρασης με θεματικές για τη φτώχεια, τον ρατσισμό, την κοινωνική καταπίεση κ.λπ.

Από την καταγγελία στην απαγγελία του «κακού»

Ο Βασίλης Βαμβακάς, αναπληρωτής καθηγητής ΑΠΘ, σε συνέντευξή του είχε πει γι’ αυτή την απήχηση: «Το χιπ χοπ και η ραπ μουσική γνωρίζουν σημαντική απήχηση στην Ελλάδα εδώ και τουλάχιστον μία δεκαετία. Η σημερινή τεράστια επιτυχία τους προφανώς οφείλεται στην κουλτούρα του YouTube και στην τεράστια διείσδυση που έχει στις νεότερες (ιδίως εφηβικές και παιδικές) ηλικίες».

Το «φαινόμενο» Mad Clip

o madclip na enoni ta heria tu

Ποιος πραγματικά είναι ο Mad Clip; Και πόσο διαφέρει από όσα βλέπουμε στις σκηνές των videoclip του; Ίσως ο πιο αμφιλεγόμενος από τους ράπερ του new wave, ελληνικής καταγωγής «Αμερικανός» που ραπάρει, με μοναδικό flow και χαρακτηριστικό τρόπο τόσο στα ελληνικά όσο και στα αγγλικά. Έχει κατακτήσει αρκετές φορές το Νο1 –όπως και το τελευταίο του τραγούδι «Elpida»– στις τάσεις του ελληνικού YouTube, με εκατομμύρια views.

Ο ίδιος ο καλλιτέχνης μέσα από τα videoclip του έχει χτίσει μια περσόνα με φουλ τατουάζ και αλυσίδες, που πλαισιώνεται από ακριβά αυτοκίνητα, καλλίγραμμα κορμιά, λεφτά, ξίδια και ντρόγκια. Το πόσο αληθοφανές μπορεί να φαντάζει όλο αυτό είναι μια άλλη ιστορία. Ωστόσο, ο ίδιος πλασάρεται έτσι, και μάλιστα είναι όχι μόνο δημοφιλής, αλλά και λατρεμένος από τη νεολαία, που τον ακολουθεί πιστά σε όλη αυτή την επίδειξη παράνομου πλούτου και δόξας.

Απόψεις για την τραπ μουσική

Ό,τι και να πούμε, βέβαια, η τραπ για πολλούς είναι κατακριτέα, καλώς ή κακώς. Οι απόψεις γι’ αυτή την τάση διίστανται. Από τη μια βρίσκεται το φανατικό της κοινό και από την άλλη οι κατακριτές. Και κάπου ενδιάμεσα όλοι εκείνοι που δεν την προτιμούν, αλλά την επιλέγουν για να κάνουν fit-in στις «κλίκες» των συνομηλίκων που την έχουν… θεοποιήσει. Ωστόσο, ο καθένας κρίνει από αυτό που βλέπει και ακούει. Τώρα, βέβαια, η συζήτηση εστιάζεται στο πώς πλασάρεται όλο αυτό το κόνσεπτ και κατ’ επέκταση πώς καταναλώνεται.

Ουσιαστικά, μιλάμε για το πιο παρεξηγημένο είδος μουσικής, και γι’ αυτό φταίνε οι ίδιοι οι trappers-rappers, οι οποίοι στην καθημερινότητά τους δεν είναι ούτε γκάνγκστερ ούτε κάγκουρες, δείχνοντας μια εικόνα εντελώς διαφορετική. Στον βωμό της εφήμερης επιτυχίας και των clicks, οι καλλιτέχνες αυτοί δημιουργούν μια καγκούρικη περσόνα και μιλούν με αυτοαναφορικούς στίχους, μετουσιώνοντας σε κανονικότητα το τρίπτυχο «πουτάνες -ναρκωτικά - όπλα», το mumble και το autotune. «Φλεξάροντας» παράλληλα έναν ιδεατό κόσμο με ακριβά αμάξια, chains και γυναίκες.

Αυτή η μουσική ουτοπία επηρεάζει αβίαστα τη νέα γενιά και αλλάζει τα «θέλω», τους στόχους, την κοσμοθεωρία και τη συμπεριφορά τους.

«Μια τάση που βασίζεται σε ένα ρευστό μέσο»

Μιλώντας με έναν διπλωματούχο σαξοφωνίστα της κλασικής μουσικής, επιβεβαιώνει αυτό ακριβώς, πως η νεολαία –ηλικίας κάτω των 20 ετών κυρίως– βρίσκει καταφύγιο στην τραπ μουσική και προσπαθεί να ενταχθεί σε «κλίκες». Ο ίδιος δηλώνει πως δεν ακούει τραπ. Ωστόσο, αναγνωρίζει τη μεγάλη επιρροή που ασκεί και πως «κάνει θραύση», επισημαίνοντας πως για να δημιουργήσει κανείς τραπ δεν χρειάζεται ταλέντο, αλλά έναν καλό παραγωγό που θα «παίξει» έξυπνα, ακόμη και με κλεμμένα μπιτάκια.

Σύμφωνα με τον ίδιο, η τραπ βρίσκει φανατικό κοινό στη «γενιά του κινητού». Και όλα βασίζονται στην υποκειμενικότητα των views. Ο μουσικός έκανε λόγο για μια «τάση που βασίζεται σε ένα ρευστό μέσο». Τονίζοντας πως αν «πέσει» ή απαγορευτεί το YouTube, σε λίγα μόλις δευτερόλεπτα θα χαθεί όλη η διασημότητα και η επιτυχία των τράπερ.

Η διαφορά με τη μουσική του παρελθόντος

Εξήγησε, επίσης, πως οι προηγούμενες γενιές έδιναν χρήματα για να δείξουν πόσο αγαπούν έναν καλλιτέχνη, καθώς αγόραζαν τους δίσκους του, ενώ σήμερα η μουσική «σκάει» από παντού και κανείς δεν πληρώνει γι’ αυτήν, απλώς μπαίνει στο YouTube. Και ενώ η μουσική πλάθει χαρακτήρα και συμπεριφορές, οι νέοι ολοένα και απομακρύνονται από την ποιότητα και το πραγματικό ταλέντο, που μένει και θα μένει για πάντα ουσιώδες και διαχρονικό.

Πού οφείλεται η τεράστια απήχηση της τραπ;

Ο Λ. τόνισε πως για τον ίδιο η τραπ δεν είναι μουσική και πως δεν βγάζει νόημα, και μάλιστα βρίσκεται σε αντίθεση με το χιπ χοπ, όπου οι στίχοι είναι πραγματικά λυρικοί. Στην ερώτηση πού οφείλεται η απήχηση της τραπ, ο ίδιος υποστήριξε ότι η πηγή αυτού είναι «η έλλειψη παιδείας και μόρφωσης στη νεολαία». Επιπλέον, δήλωσε πως οι ίδιοι οι γονείς ευθύνονται γι’ αυτό, καθώς δεν αφιερώνουν πλέον χρόνο στην ανατροφή και τη διαπαιδαγώγηση των παιδιών τους, απλώς τους «πετάνε» ένα κινητό από μικρή ηλικία για να έχουν το κεφάλι τους ήσυχο.

Υπάρχουν και μουσικοί που υποτιμούν και ζηλεύουν την επιτυχία της τραπ 

Με τη σειρά της, η πιανίστρια και καθηγήτρια μουσικής Μαρίνα Δημητροπούλου χαρακτήρισε την τραπ ως μη συμβατική και επιβεβαίωσε πως ελκύει περισσότερο τη νεολαία, παρατηρώντας την άνοδό της τα τελευταία χρόνια. Ως μουσικός, ανέφερε πως αρκετοί είναι οι μουσικοί που υποτιμούν την τραπ και τη θεωρούν ένα εύκολο είδος μουσικής, καθώς δεν διαθέτει ιδιαίτερη μελωδία.

Παράλληλα, σημείωσε πως υπάρχουν και εκείνοι που δεν τη θεωρούν καν μουσική. Κάτι το οποίο η ίδια απορρίπτει, τονίζοντας πως οι νέοι έχουν βρει ένα μέσο να εκφράζονται, γεγονός που οδηγεί στον παραγκωνισμό άλλων μουσικών ειδών. Έτσι, πολλοί μουσικοί στρέφονται σε αυτό το είδος για λόγους επιβίωσης, μιας και αυτά τα τραγούδια είναι πιο εμπορικά σήμερα.

Η ίδια επισήμανε παράλληλα πως τόσο η τραπ όσο και το χιπ χοπ δεν έχουν να κάνουν τόσο με τη μελωδία όσο με τη σημαντικότητα στους στίχους και τα λόγια.

Συμπέρασμα

Εν κατακλείδι, το συμπέρασμα από όλα αυτά είναι πως η τραπ, καλώς ή κακώς, είναι ένα μουσικό φαινόμενο με ισχυρή παρουσία στην Ελλάδα, που έχει τη δυναμική να επηρεάσει τα πλήθη. Ο Mad Clip, ο SNIK, ο Toquel, ο Light είναι μερικοί μόνο από τους ποπ σταρ της σύγχρονης Ελλάδας.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΤΟ NEWS2U ΣΤΟ INSTAGRAM