Το Συνταγματικό Δικαστήριο της Πολωνίας έκρινε αντισυνταγματικές τις εκτρώσεις. Χιλιάδες άτομα, γυναίκες αλλά και άνδρες «ξεχύθηκαν» στους δρόμους της Βαρσοβίας διεκδικώντας το αυτονόητο … τη δυνατότητα επιλογής!
Και ενώ ολόκληρος ο πλανήτης είναι αντιμέτωπος τόσο με την πανδημία όσο και με εθνικά lockdown και απαγορεύσεις, στην Πολωνία επικρατεί αναβρασμός και για άλλους λόγους. Την έκτρωση! Ή πιο σωστά, την απαγόρευση της.
Πέρα λοιπόν από τα μέτρα ενάντια στην εξάπλωση της πανδημίας του κορονοϊού, οι Πολωνοί, άνδρες και γυναίκες διεκδικούν το τελευταίο διάστημα το δικαίωμα στην επιλογή μετά το νόμο που βάζει, ουσιαστικά, τέλος στις αμβλώσεις στη χώρα.
Η Πολωνία πλέον διαθέτει μια από τις πιο περιοριστικές νομοθεσίες για τις εκτρώσεις σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Η απόφαση για τις εκτρώσεις επιδεινώνει μια ήδη δύσκολη συνθήκη
Σύμφωνα με την Ciocia Basia, μια NGO (μη κυβερνητική οργάνωση) που εδρεύει στο Βερολίνο και υποστηρίζει τις Πολωνές που θέλουν να πάνε στη Γερμανία προκειμένου να κάνουν έκτρωση, η απόφαση αυτή επιδεινώνει μια ήδη περίπλοκη κατάσταση που υφίσταται στην χώρα εξαιτίας της πανδημίας.
Αποσαφήνιση του όρου «Έκτρωση»
Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά, γιατί πολλές φορές υπάρχουν «παρεξηγήσεις» αναφορικά με όρους που «θίγουν» το κοινωνικό γίγνεσθαι. Ως άμβλωση ή αλλιώς έκτρωση ορίζεται η επιλογή μιας γυναίκας να τερματίσει μια εγκυμοσύνη με την αφαίρεση ενός ή περισσότερων εμβρύων από την μήτρα προτού αυτό γίνει βιώσιμο έξω από την μήτρα.
Οι σύγχρονες μέθοδοι άμβλωσης είναι δύο:
- χρήση φαρμακευτικών σκευασμάτων
- χειρουργική επέμβαση
Οι νόμοι για την άμβλωση είναι διαφορετικοί από χώρα σε χώρα, καθώς σε ορισμένες χώρες η άμβλωση επιτρέπεται μόνο υπό προϋποθέσεις, όπως:
- εγκυμοσύνη ως αποτέλεσμα βιασμού
- ιατρικά προβλήματα στο έμβρυο
- απειλείται η υγεία της γυναίκας
- συντρέχουν κοινωνικοοικονομικοί παράγοντες
Επιπλέον, σε αρκετές χώρες υπάρχει έντονη συζήτηση για την ηθική υπόσταση της έκτρωσης και κατά πόσο αυτό ορίζεται ως «σωστό, πρέπον και ηθικό».
Η απαγόρευσης της άμβλωσης μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες για τις γυναίκες και τα έφηβα κορίτσια;
Όπως αναφέρει και η Διεθνής Αμνηστία, το να «περιορίζει/απαγορεύει κανείς την έκτρωση, δεν την σταματά. Αντίθετα μάλιστα, την κάνει λιγότερο ασφαλή (για την εκάστοτε γυναίκα)».
Γιατί απλούστατα, είναι ένα δικαίωμα για το οποίο γυναίκες έχουν παλέψει και συνεχίζουν να το διεκδικούν. Επομένως, η απαγόρευση θέτει σε κίνδυνο τις γυναίκες. Δεν προστατεύει εντέλει ούτε εκείνες αλλά ούτε το έμβρυο.
Έφοδος στις εκκλησίες και συγκεντρώσεις για τις εκτρώσεις
Μετά την σχετική απόφαση για την ολική απαγόρευση των αμβλώσεων στην Πολωνία, οργισμένοι διαδηλωτές, άνδρες και γυναίκες, εισέβαλλαν σε καθολικές εκκλησίες διαμαρτυρόμενοι και εκφράζοντας την αγανάκτηση τους.
Παράλληλα, πραγματοποιήσαν αναρίθμητες συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας με χιλιάδες πλήθος, παρά τους περιορισμούς λόγω της πανδημίας. Το τελευταίο διάστημα, από την ημέρα που πάρθηκε η απόφαση δηλαδή, στην Πολωνία καταγράφηκαν πρωτόγνωρες εικόνες... Τόσο για την χώρα όσο και γενικότερα. Τα πάντα έκλειναν νωρίτερα, και μάλιστα όχι για την πανδημία, αλλά για να μπορέσει ο κόσμος να μετακινηθεί καθώς για μέρες το κέντρο ήταν κλειστό λόγω των διαδηλώσεων.
Φυσικά, ανάλογες κινητοποιήσεις έλαβαν χώρα και σε άλλες πόλεις της Πολωνίας, πέρα από την Βαρσοβία, με ανάλογη βέβαια έκταση.
Η αυστηροποίηση της νομοθεσίας «γέννησε» τη συλλογικότητα
Είναι από τις φορές εκείνες που γεννιέται η ελπίδα πως η αλληλεγγύη, η συλλογικότητα κα το «μαζί» μπορούν να υπερνικήσουν τα πάντα! Ακόμα και αν τα βάζει με μεγαθήρια, νόμους, κανονισμούς.
Από την πρώτη κιόλας στιγμή που ακούστηκε η απόφαση ο κόσμος κινητοποιήθηκε, χωρίς να νοιάζεται για τίποτα. Γιατί για εκείνους η επιλογή προέχει και οι πολιτικοί δεν φαίνεται να ενστερνίζονται τις ανησυχίες και τις αξιώσεις των Πολωνών.
Η επιρροή της καθολικής εκκλησίας
Η καθολική εκκλησία στην Πολωνία ασκεί έντονη επιρροή - αλλά και πίεση - στην κυβέρνηση διότι πάνω από όλα «παίζονται« διάφορα οικονομικά παιχνίδια. Επομένως, ο λόγος της εκκλησίας υπερβαίνει τα ατομικά δικαιώματα των πολιτών.
Η εκκλησία υποστηρίζει πως πρέπει να να περιοριστούν οι εκτρώσεις σε υγιή έμβρυα. Τονίζοντας παράλληλα, πως μονάχα η σωστή σεξουαλική διαπαιδαγώγηση και η εμφύτευση της ευθύνης για το σώμα μας και των υπολοίπων θα φέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Αν ρωτήσεις τους Πολωνούς, πίσω από όλα αυτά κρύβεται, για την ώρα, ο νεοκομμουνισμός, ο οποίος αργά ή γρήγορα θα υφαρπάξει την εξουσία και θα επιβάλλει ένα πραγματικότητα στη χώρα.
Λύση στο εξωτερικό αναζητούν οι Πολωνές
Μετά την απόφαση που πάρθηκε τον προηγούμενο μήνα, οι Πολωνές αναζητούν άλλες λύσεις. Τα τηλεφώνα των οργανώσεων που βοηθούν τις γυναίκες που έχουν αποφασίσει να σταματήσουν την κύηση τους χτυπούν ασταμάτητα.
Πολωνές πληροφορούνται για το πως μπορούν να κάνουν άμβλωση με τη χρήση χαπιών, στο σπίτι. Εξάλλου, κάτι τέτοιο επίσημα, ούτε απαγορεύεται ούτε επιτρέπεται, γιατί η σχετική νομοθεσία είναι παρωχημένη και δεν προβλέπει αυτή την περίπτωση.
Για όσες γυναίκες πάλι χρειάζονται χειρουργική επέμβαση, η Abortion Network Amsterdam (AWB) προσφέρει πρακτική και οικονομική στήριξη, βοηθώντας τες να προχωρήσουν σε άμβλωση εκτός των πολωνικών συνόρων. Ειδικότερα, στην Αυστρία, τη Βρετανία, τη Γερμανία ή την Ολλανδία.
Eπίσης, να σημειωθεί πως μέχρι τώρα, κάθε χρόνο στην Πολωνία να γίνονται λιγότερες από 2.000 νόμιμες εκτρώσεις, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία.
Παράλληλα, φεμινιστικές οργανώσεις εκτιμούν πως ετησίως στο εξωτερικό γίνονται περί τις 200.000 αμβλώσεις.
«Πάγωσε» ο νόμος μετά τις σφοδρές αντιδράσεις
Μετά τις κινητοποιήσεις και τις διαμαρτυρίες, η πολωνική κυβέρνηση αναγκάστηκε να «παγώσει» - για την ώρα- τη δημοσίευση και εφαρμογή της νέας υπερσυντηρητικής νομοθεσίας για τις αμβλώσεις.
Πιο συγκεκριμένα, ο εκπρόσωπος του πρωθυπουργού της δεξιάς συντηρητικής κυβέρνησης της Πολωνίας, Μίχαλ Ντβόρτζικ δήλωσε πως: «η ηγεσία της χώρας θα δώσει χρόνο για διάλογο προκειμένου να εξευρεθεί λύση και να δημιουργηθεί μια νέα θέση που δεν θα προκαλεί τόσες δυσκολίες και δεν θα εξάπτει τα αισθήματα».
Ο πρωθυπουργός Ματέους Μοραβιέτσκι με τη σειρά του, κάλεσε σε διάλογο εκπροσώπους των διαδηλωτών αλλά και των κομμάτων της αντιπολίτευσης. Ο πρόεδρος της χώρας, αν και η απόφαση του Δικαστηρίου τον έβρισκε σύμφωνο, αντιπρότεινε να απαγορεύεται η έκτρωση σε περιπτώσεις που διαγνωστεί σύνδρομο Down, αλλά να επιτρέπεται σε άλλες περιπτώσεις γενετικών προβλημάτων.
Ωστόσο, ακόμα και η νέα αυτή πρόταση ξεσήκωσε «θύελλα» αντιδράσεων. Επομένως, δεν είναι βέβαιο το αν θα γίνει δεκτή από τα κόμματα στη Βουλή, ούτε από τους ακτιβιστές για τα δικαιώματα των γυναικών. Επίσης, οι κινητοποιήσεις συνεχίζονται στην Πολωνία.
Εθνική Απεργία στην Πολωνία
Το Συμβουλευτικό Συμβούλιο της Πολωνίας ξεκίνησε την Εθνική Απεργία και διοργανώνει σειρά διαδηλώσεων στο κέντρο της Βαρσοβίας προκειμένου να αναιρεθεί η απόφαση για τις εκτρώσεις.
Όπως επισημαίνεται επανειλημμένα σε σωρεία αναρτήσεων «Υπάρχουν πολλοί σαν εμάς» και καλούν τον κόσμο να παλέψει για ένα αυτονόητο δικαίωμα.
«Νιώθω σοκαρισμένη και αδικημένη που μας πήραν το δικαίωμα επιλογής»
Μιλώντας με μια νεαρή κοπέλα η οποία ζει και εργάζεται στην Πολωνία -και ειδικότερα στην Βαρσοβία-, κατάλαβα ακόμα περισσότερο το πόσο κρίσιμη είναι αυτή η απόφαση και πόσο αλλάζει τη ζωή μιας γυναίκας η στέρηση αυτού του δικαιώματος.
Η 26χρονη Aleksandra, μητέρα ενός κοριτσιού, εξομολογήθηκε πως μετά από αυτήν την απόφαση νιώθει σοκαρισμένη.
Η ίδια δήλωσε χαρακτηριστικά: «Ως γυναίκα νιώθω σοκαρισμένη και αδικημένη που μας πήραν το δικαίωμα της επιλογής, ειδικά σε μια χώρα η οποία είναι πολύ μπροστά και αναπτύσσεται. Προσωπικά είμαι κατά της ελεύθερης έκτρωσης σε υγείες εγκυμοσύνες. Ωστόσο, κανένας δεν μπορεί να σε ''καταδικάσει'' να προχωρήσεις σε μια εγκυμοσύνη που δεν θα έχει αίσιο τέλος. Αν για παράδειγμα ξέρεις πως το μωρό θα πεθάνει ή ότι θα γεννηθεί με μια πολύ σοβαρή ''βλάβη''. Το σώμα της γυναίκας αποτελεί μια θερμοκοιτίδα».
Πολίτες και γιατροί κατά της απόφασης
Αναφορικά με τις πορείες διαμαρτυρίας που έγιναν - και συνεχίζονται στην Πολωνία, η ίδια σημείωσε πως: «Όλο το κράτος (ενν. πολίτες) ουσιαστικά και όλο το ιατρικό κοινό είναι κατά της απόφασης οπότε δεν είναι κάτι του τύπου ''δεν μας ταιριάζει, οπότε ας κάνουμε μια διαδήλωση''».
Ωστόσο, όπως εξήγησε η Aleksandra, αυτό που της έκανε εντύπωση ήταν το πόσος κόσμος ενώθηκε για να διαμαρτυρηθεί. Ειδικότερα, είπε: «Μου έκανε πολύ μεγάλη εντύπωση το ποσό των ανθρώπων που μαζεύτηκε, άντρες και γυναίκες. Καθώς και η στήριξη της πόλης, και του δημάρχου. Όλες οι διαδηλώσεις ήταν σχετικά ήρεμες. Είχαν την σωστή και υπεύθυνη οργάνωση».
Όλο αυτό γυρνάει την Πολωνία στον... μεσαίωνα!
Και συνέχισε λέγοντας πως «Δυστυχώς, το κυρίαρχο κόμμα δείχνει πολύ μεγάλο καθολικισμό, δε ξέρω αν το λέω καλά. Το κράτος θα έπρεπε να είναι θρησκευτικά ακέραιο. Να στηρίζει δηλαδή την ανάπτυξη και την εκπαίδευση. Παρόλα αυτά, το πολιτικό κόμμα που αποτελεί κυβέρνηση, και ειδικά ο πρόεδρος τείνει να ''γυρίσει'' μια ολόκληρη χώρα στον μεσαίωνα».