Η Εισαγγελία της ΕΕ, θα έχει την εξουσία να ερευνά και να διώκει εγκλήματα που επηρεάζουν τον προϋπολογισμό της ΕΕ, ενώ θα διασφαλίσει ότι τα χρήματα των φορολογουμένων θα προστατεύονται έναντι της διαφθοράς και της απάτης.
Συγκεκριμένα, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ανακοίνωσε ότι η συμφωνία που συνήφθη με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα απαιτεί από τις πολυεθνικές εταιρείες με εισόδημα άνω των 750 εκατομμυρίων ευρώ να δημοσιεύσει το φόρο που πληρώνουν σε κάθε κράτος μέλος της ΕΕ. Μέσα στα στοιχεία που θα δίνουν θα περιλαμβάνονται και πληροφορίες σχετικά με φόρους που καταβάλλονται από θυγατρικές εταιρείες, ακόμη και αν πληρώνουν λιγότερο από το όριο των 750 εκατομμυρίων ευρώ.
Ο νέος προϋπολογισμός της ΕΕ και του Ταμείου Ανάκαμψης θα είναι συνολικό ύψος 1,8 τρις ευρώ τα επόμενα χρόνια, ελλοχεύει κίνδυνους τεράστια χρηματικά ποσά να καταλήγουν σε σκοτεινούς αποδέκτες. Ως εκ τούτου, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, θα μπορεί να διώκει τους υπαίτιους υποθέσεων που σχετίζονται με την κατάχρηση κεφαλαίων της ΕΕ και θα είναι σε θέση να διερευνά διασυνοριακά εγκλήματα, να κατάσχει περιουσιακά στοιχεία και να αιτείται ενταλμάτων σύλληψης.
Σύμφωνα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, οι εταιρείες θα πρέπει επίσης να υποβάλλουν εκθέσεις ανά χώρα σχετικά με τον αριθμό των εργαζομένων πλήρους απασχόλησης σε κάθε κράτος μέλος, το ποσό των κερδών ή ζημιών πριν από το φόρο εισοδήματος σε κάθε χώρα και το ποσό των συσσωρευμένων και καταβεβλημένων φόρων εισοδήματος καθώς και το ποσό των σωρευμένων κερδών.
Ένας από τους κορυφαίους διαπραγματευτές είπε ότι αυτή η κίνηση είναι «μόνο η αρχή». Το Κοινοβούλιο δήλωσε ότι τα μέλη του επιθυμούν μεγαλύτερη διαφάνεια σε σχέση με τους φορολογικούς παραδείσους στην ΕΕ, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται η Ιρλανδία, οι Κάτω Χώρες και το Λουξεμβούργο.
Ακόμη ο επικεφαλής διαπραγματευτής Evelyn Regner, από την κεντρική αριστερή ομάδα S&D, δήλωσε: «Η σημερινή συμφωνία σηματοδοτεί ένα σημαντικό βήμα προς τη φορολογική διαφάνεια».
Είναι χαρακτηριστικό ότι το Κοινοβούλιο αγωνίζεται να εφαρμόσει αυτήν την οδηγία για πάνω από πέντε χρόνια και μόλις χθες Τρίτη κατάφερε να καταλήξει σε συμφωνία με το Συμβούλιο.
Ποιες χώρες υποστηρίζουν το εγχείρημα
Επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας είναι η Ρουμάνα Εισαγγελέας Λάουρα Κοντρούντα Κοβέσι, η πρώτη γυναίκα εισαγγελέας της ΕΕ, η οποία μέχρι το 2018 ηγείτο των υπηρεσιών ενάντια στη διαφθορά στη Ρουμανία, χτυπώντας μεγάλα κυκλώματα στο υψηλότερο επίπεδο και ως εκ τούτου απολύθηκε τελικά.
Η Εισαγγελία θα συνεργάζεται στενά με τα υφιστάμενα θεσμικά όργανα της ΕΕ, όπως την Eurojust την Υπηρεσία νομικής συνεργασίας, την Europol την υπηρεσία αστυνομικής διασυνοριακής συνεργασίας και κυρίως με την OLAF, την υπηρεσία καταπολέμησης της απάτης. Σε αντίθεση με την Eurojust και την Europol, η νέα εισαγγελέας θα έχει πρόσβαση σε τραπεζικούς λογαριασμούς ή θα μπορεί να χρησιμοποιεί μυστικούς ερευνητές, ενώ η OLAF θα έχει τώρα έναν άμεσο προϊστάμενο.
Τα πέντε κράτη που δεν συμμετέχουν
Η Ουγγαρία και η Πολωνία, είναι χώρες για τις οποίες έχουν εκφραστεί αμφιβολίες για την εφαρμογή των κανόνων του κράτους δικαίου, ενώ δεν συμμετέχουν η Ιρλανδία, η Σουηδία και η Δανία, χώρες που αμφιβάλλουν για την αποτελεσματικότητα της νέας αρχής και στρατηγική της.
Σύμφωνα με πληροφορίες η νέα Ευρωπαϊκή Εισαγγελία αναμένεται να εξετάσει τους πρώτους μήνες της λειτουργίας της τουλάχιστον 4.000 υποθέσεις, ενώ υπάρχουν άλλες πληροφορίες που κάνουν λόγο ότι θα μπορούσαν να διερευνηθούν υποθέσεις σε βάρος του Ούγγρου Πρωθυπουργού Βίκτορ Όρμπαν και του Τσέχου Πρωθυπουργού Άγκνις Μπάμπις.
