Ίμια…  Δυο, μέχρι πριν από ένα τέταρτο του αιώνα, άγνωστη στους πολλούς, Ελληνικές βραχονησίδες, ριγμένες κάπου στα ανατολικά της Καλύμνου.. Κι έμελε να γίνουν γνωστές στα πέρατα της οικουμένης ως το «θέατρο» της,  κατά πολλούς, πιο  εμφατικής εθνικής ήττας στη σύγχρονη Ελληνική ιστορία.

Ύστερα έγιναν συνώνυμο κάθε θερμού επεισοδίου από αυτά που συχνά πυκνά στοιχειώνουν το αρχιπέλαγος. Αυτό το απέραντο, γαλάζιο αρχιπέλαγος που πριν 25 χρόνια άρχισε να «γκριζάρει» στα πρώτα βήματα της κυβέρνησης Σημίτη.

Άνθρωποι που έζησαν τότε στην πρώτη γραμμή της κρίσης – που δεν ήταν τίποτα άλλο από μια βραχεία πολεμική εμπλοκή – κάνουν λόγο για σωρεία λανθασμένων χειρισμών και εν τέλει για μια διττή – διπλωματική και στρατιωτική – ήττα.

Την εποχή της κρίσης αυτής πρωθυπουργός της Ελλάδας ήταν ο Κώστας Σημίτης. Υπουργός Εξωτερικών ήταν ο Θεόδωρος Πάγκαλος, υπουργός Εθνικής Αμύνης ο Γ. Αρσένης και Αρχηγός ΓΕΕΘΑ ο ναύαρχος Χ. Λυμπέρης, ενώ πρωθυπουργός της Τουρκίας ήταν η Τανσού Τσιλέρ και υπουργός Εξωτερικών Ντενίζ Μπαϊκάλ.

Ως και τρεις ανθρώπινες απώλειες που αποδόθηκαν σε δυστύχημα ήρθαν να κορυφώσουν μια κρίση αποκαλυπτική της δυσλειτουργίας σε πολιτικό επίπεδο αλλά και  των κακών σχέσεων μεταξύ των τότε πολιτικών και στρατιωτικών αξιωματούχων.

Είναι χαρακτηριστική η ακραία κόντρα που ξέσπασε ανάμεσα στον τότε αρχηγό ΓΕΕΘΑ ναύαρχο Λυμπέρη και τκορυφαίους αξιωματούχους της Ελληνικής κυβέρνησης όπως ο ΥΠΕΞ, Θ. Πάγκαλος – κόντρα που οδήγησε στην παύση του κ. Λυμπέρη.

Καθ'όλη τη διάρκεια της κρίσης φάνηκε η μεγάλη δυσπιστία του Σημίτη προς την ηγεσία της Ε.Υ.Π. (Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών) και των Ενόπλων Δυνάμεων. Όπως έγραφε τότε η εφημερίδα Το Βήμα: «Οι αξιωματικοί αυτοί είχαν μάθει να λειτουργούν με τον Ανδρέα Παπανδρέου, ο οποίος λάτρευε τις συσκέψεις με στρατιωτικούς, τις υπηρεσίες από κλειστές πηγές και τη διαχείριση κρίσεων όπως εκείνη του Μαρτίου του 1987. Ο κ. Σημίτης τους θεωρούσε «ανδρεϊκούς», ξένους στη δική του κουλτούρα και ύποπτους για το στήσιμο παγίδων τις κρίσιμες εκείνες ώρες».

Η κρίση κλιμακώθηκε τις επόμενες μέρες. Την Κυριακή το πρωί στις 28 Ιανουαρίου 1996 το περιπολικό του Πολεμικού Ναυτικού «Αντωνίου» κατέβασε την τουρκική σημαία που είχε λάθρα υψωθεί από δυο Τούρκους δημοσιογράφους, και ύψωσε την ελληνική παραβαίνοντας την πολιτική εντολή που ήταν μόνο να υποσταλεί η τούρκικη σημαία.

Το βράδυ Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάστηκαν στη Μικρή Ίμια από το περιπολικό «Πυρπολητής» προκειμένου να φυλάξουν τη σημαία κατά τις νυχτερινές ώρες και να επιστρέψουν στο σκάφος τους πριν την ανατολή του ηλίου. Το μεσημέρι της Δευτέρας ο σχεδιασμός άλλαξε και αποφασίστηκε η συνεχής φύλαξή της σημαίας, οπότε οι βατραχάνθρωποι επέστρεψαν στη βραχονησίδα.

Τη Δευτέρα το απόγευμα στις 29 Ιανουαρίου, ο νέος πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης, στις προγραμματικές του δηλώσεις στη Βουλή, στέλνει μήνυμα προς την Τουρκία, ότι σε οποιαδήποτε πρόκληση η Ελλάδα θα αντιδράσει άμεσα και δυναμικά.

Την Τρίτη στις 30 Ιανουαρίου, η πρωθυπουργός της Τουρκίας Τανσού Τσιλέρ δηλώνει κατηγορηματικά μέσα στην Τουρκική βουλή ότι την επόμενη μέρα η ελληνική σημαία και ο ελληνικός στρατός θα απομακρυνθούν από τα Ίμια.

Στις 05:30 της ίδιας μέρας ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού, που απονηώθηκε από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διαπιστώσει την πληροφορία παρουσίας Τούρκων στη βραχονησίδα κατέπεσε κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα και τα τρία μέλη του πληρώματος, ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης, ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός, σκοτώθηκαν. Σχετικά με τις αιτίες πτώσης του ελικοπτέρου έχουν διατυπωθεί διάφορες απόψεις.

Η επίσημη θέση του Πολεμικού Ναυτικού είναι ότι το ελικόπτερο κατέπεσε λόγω κακοκαιρίας και απώλειας προσανατολισμού του πιλότου (Vertigo).

Την θέση αυτή υποστήριξε πρόσφατα ο πρώην αρχηγός ΓΕΝ ναύαρχος Αντώνης Αντωνιάδης, αναφέροντας μάλιστα πως η τουρκική φρεγάτα Γιαβούζ προσφέρθηκε να βοηθήσει, αλλά πήρε άμεσα από τους πιλότους του ελικοπτέρου αρνητική απάντηση.

Ωστόσο, χωρίς να έχει τεκμηριωθεί μέχρι και σήμερα επίσημα, υπάρχει διαδεδομένη στην Ελλάδα η άποψη ότι το ελικόπτερο καταρρίφθηκε είτε από το Τουρκικό Ναυτικό είτε από τους Τούρκους καταδρομείς που υπήρχαν πάνω στο νησί, και ότι η αληθινή αιτία της πτώσης αποκρύφτηκε προκειμένου να λήξει η κρίση και να μην οδηγηθούν οι δύο χώρες σε γενικευμένη σύρραξη ή ακόμα και σε πόλεμο.

Η Αμερικανική παρέμβαση τόσο με τον διπλωμάτη Ρίτσαρτ Χόλπρουκ, όσο και με τον ίδιο τον Αμερικανό τότε Πρόεδρο Μπιλ Κλίντον ήταν μονοσήμαντη. Αποσόβησε μεν την πολεμική κλιμάκωση, δεν αποκατέστησε όμως την τάξη στην περιοχή, υποβοηθώντας το γκριζαρισμα των ζωνών.

Λίγες ημέρες αργότερα, μια φράση που αποτέλεσε τους τίτλους τέλους σε μια ταπεινωτική ιστορία και θα ακολουθεί σε όλη του τη ζωή των Κώστα Σημίτη. «Τέλος, θέλω να ευχαριστήσω την κυβέρνηση των ΗΠΑ για την πρωτοβουλία και τη βοήθειά τους», είπε την 1^η Φεβρουαρίου του 1996, ο τότε πρωθυπουργός, από το βήμα του Κοινοβουλίου . Έτσι έκλεισε η αυλαία του δράματος, αλλά όχι και οι πληγές που άνοιξε…

• Επίθεση Λοβέρδου στη ΝΔ για τα Ίμια
• Παναγιωτόπουλος: Διαψεύδει τις δηλώσεις του Ερντογάν για τα Ίμια
• Ίμια: Ένταση μεταξύ τουρκικής ακτοφυλακής και ελληνικών αλιευτικών!

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΤΟ NEWS2U ΣΤΟ INSTAGRAM